Τα «χρυσά» παιχνίδια με την τιμή του χρυσού

Ο χρυσός έχει "προσόντα" που δεν διαθέτει κανένα άλλο νόμισμα, με την πιθανή εξαίρεση του αργύρου. Για περισσότερο από δύο χιλιετίες, ο χρυσός έχει σχεδόν αδιαμφισβήτητη αποδοχή ως πληρωμή. Ποτέ δεν απαίτησε πιστωτική εγγύηση τρίτου. Δεν υπάρχουν ερωτήματα όταν ο χρυσός ή άμεσες απαιτήσεις σε χρυσό προσφέρονται ως εξόφληση υποχρεώσεων.
Για παράδειγμα, ήταν η μόνη μορφή πληρωμής που δέχονταν οι εξαγωγείς προς την Γερμανία καθώς ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος πλησίαζε
στο τέλος του. Αυτός άλλωστε είναι ο λόγος που η τιμή του χρυσού είναι μία απο τις σημαδούρες της παγκόσμιας οικονομίας.
Σήμερα, η αποδοχή των επίσημων χρημάτων - νομίσματα που δεν υποστηρίζονται από ένα περιουσιακό στοιχείο εγγενούς αξίας - στηρίζεται στην πιστωτική εγγύηση των κυρίαρχων εθνών προικισμένων με αποτελεσματική φορολογική δύναμη, μια εγγύηση που σε συνθήκες κρίσης δεν ταιριάζει πάντα με την καθολική αποδοχή τού χρυσού. Εάν το δολάριο ή οποιοδήποτε άλλο επίσημο νόμισμα ήταν καθολικά αποδεκτό ανά πάσα στιγμή, οι κεντρικές τράπεζες δεν θα χρειαζόταν να κατέχουν καθόλου χρυσό. Το γεγονός ότι το κάνουν υποδεικνύει ότι τα εν λόγω νομίσματα δεν αποτελούν ένα καθολικό υποκατάστατο. Από τις 30 προηγμένες χώρες που αναφέρουν στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, μόνο τέσσερις δεν κατέχουν χρυσό ως μέρος τού αποθεματικού ισοζυγίου τους. Πράγματι, σε τιμές αγοράς, ο χρυσός που κατέχουν οι κεντρικές τράπεζες των ανεπτυγμένων οικονομιών ήταν αξίας 762 δισεκατομμυρίων δολαρίων την 31η Δεκέμβρη 2013, αντιπροσωπεύοντας το 10,3% των συνολικών αποθεματικών τους. (Το ΔΝΤ είχε ως απόθεμα επιπλέον 117 δισεκατομμύρια δολάρια).
Τα «χρυσά» παιγνίδια με την τιμή του χρυσού
Παρά τη μεγάλη του ιστορία ο χρυσός εξακολουθεί να κινείται με βάση τους βασικούς κανόνες της οικονομίας δηλαδή την προσφορά και την ζήτηση αλλά και την προσδοκία. Ποιοι είναι όμως οι βασικοί παράμετροι που επηρεάζουν την τιμή του;
Αποθεματικά των κεντρικών τραπεζών
Οι κεντρικές τράπεζες κατέχουν σημαντικές ποσότητες χρυσού και η ζήτηση από τις κεντρικές τράπεζες ωθεί προς τα πάνω την τιμή του χρυσού.
Τα «χρυσά» παιγνίδια με την τιμή του χρυσού
Η ισοτιμία του δολαρίου ΗΠΑ
Η τιμή του χρυσού έχει αντίθετη πορεία σε σχέση με την τιμή του δολαρίου.Τι σημαίνει αυτό; Ένα ισχυρό δολάριο κρατά χαμηλά την τιμή του χρυσού .Ένα ασθενέστερο δολάριο είναι πιθανό να οδηγήσει την τιμή του χρυσού υψηλότερα. Αυτό συμβαίνει επειδή οι άνθρωποι έχουν την τάση να επενδύουν και να εμπορεύονται σε δολάρια, όταν το δολάριο είναι ισχυρό. Σε περιόδους οικονομικής αβεβαιότητας και όταν το δολάριο είναι αδύναμο, , οι άνθρωποι προτιμούν να επενδύουν σε χρυσό.
Κοσμήματα και βιομηχανική ζήτηση
Το 2010 για παράδειγμα , η βιομηχανία κοσμημάτων απορρόφησε το 54% της ζήτησης (περί τους 3.812 τόνους σύμφωνα με το World Gold Council και το London Bullion Market Association. Η Ινδία,η Κίνα και οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι οι μεγαλύτεροι καταναλωτές του χρυσού για κοσμήματα. Η καταναλωτική ζήτηση στην Κίνα, για παράδειγμα, τους δύο πρώτους μήνες του 2011 έφτασε τους 200 τόνους - μια τεράστια αύξηση σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Ένα άλλο 12% της ζήτησης οφείλεται σε ιατρικές και βιομηχανικές χρήσεις.
Ανασφάλεια
Σε περιόδους οικονομικής αβεβαιότητας, περισσότεροι άνθρωποι στρέφονται στο χρυσό, ο οποίος θεωρείται ως ένα «ασφαλές καταφύγιο» για τους αβέβαιους καιρούς. Όσο κυριαρχεί η αβεβαιότητα στις αγορών ομολόγων, μετοχών και ακινήτων, τόσο το ενδιαφέρον για χρυσό αυξάνεται . Ο χρυσός επίσης μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως αντιστάθμιση έναντι υποτιμήσεων , πληθωριστικών πιέσεων και πολιτικής αστάθειας.
Παραγωγή
Σημαντικοί παραγωγοί είναι : Κίνα, Νότια Αφρική, Ηνωμένες Πολιτείες, Αυστραλία, Ρωσική Ομοσπονδία και Περού. Ένας παράγοντας που δεν πρέπει να υποτιμάται είναι και το κόστος εξόρυξης. Σήμερα η εξόρυξη είναι πιο δύσκολη και αυτό αυξάνει το κόστος εργασίας ενώ παράλληλα η κοινή γνώμη είναι πολύ πιο ευαίσθητη στις περιβαλλοντικές επιπτώσεις από την εξόρυξη. Αυτό αυξάνει στο κόστος παραγωγής χρυσού ορυχείου, με αποτέλεσμα την αύξηση της τιμής του.
Χρυσά ...παιγνίδια
Όμως ο κόσμος του χρυσού δεν είναι ...αγγελικά πλασμένος. Αυτό άλλωστε αποδεικνύεται και απο τις παρεμβάσεις των ρυθμιστικών αρχών.Πρόσφατα έγινε γνωστό ότι οι ελβετικές αρχές ανταγωνισμού ξεκίνησαν έρευνα, για το κατά πόσον ορισμένες τράπεζες έχουν εμπλακεί στη χειραγώγηση των τιμών των πολύτιμων μετάλλων. Συγκεκριμένα, ερευνούν εάν μία ομάδα μεγάλων τραπεζών είχε παρέμβει στην διαμόρφωση των τιμών στην επικερδή αγορά των πολύτιμων μετάλλων. Η έρευνα αφορά σε δύο ελβετικές τράπεζες - UBS και Julius Baer - καθώς σε Deutsche Bank, HSBC, Barclays, Morgan Stanley και Mitsui.Η έρευνα περιλαμβάνει συναλλαγές εκτός απο τον χρυσό και σε ασήμι, πλατίνα και το παλλάδιο και εστιάζεται στα λεγόμενα spreads, δηλαδή τη διαφορά σε τιμές αγοράς και πώλησης και εκτιμάται ότι θα έχει ολοκληρωθεί όχι αργότερα από το 2017.
Σημειώνεται ότι τον Μάρτιο άλλαξε ο τρόπος καθορισμού της τιμής του χρυσού, η οποία μέχρι τότε καθορίζονταν από τους trader τεσσάρων τραπεζών (Barclays, HSBC, Scotiabank και Societe Generale), μέσω τηλεφωνικής διάσκεψης. Με το νέο τρόπο, οι δημοπρασίες θα γίνονται διαδικτυακά, στην πλατφόρμα LBMA Gold Price, με τις τιμές να είναι άμεσα διαθέσιμες σε όλους τους επενδυτές. Μπήκε έτσι τέλος σε μία παράδοση 96 ετών.
Υπενθυμίζεται ότι η Barclays πλήρωσε πρόστιμο €33 εκ. για αλλοίωση της τιμής του χρυσού, μετά από σχετική ομολογία trader της. Στις 28 Ιουνίου του 2012, ο πρώην trader της Barclays, Ντάνιελ Τζέιμς Πλάνκετ, εκμεταλλεύτηκε την αδυναμία των συστημάτων και των ελέγχων της Barclays προκειμένου να επηρεάσει την τιμή του χρυσού εκείνης της ημέρας, στο Λονδίνο.




ΠΗΓΗ