Η συντομότερη μάχη στα χρονικά: Ο πόλεμος που κράτησε… 38 λεπτά!

 

Όπως έχει πει ο Καρλ Μαρξ: «Η βία είναι η μαμή της ιστορίας». Η φράση αυτή είναι η σύνοψη του ορισμού αναφορικά με το τι σημαίνει ιστορία. Σύμφωνα με τον Μαρξ, η ανθρωπότητα

είναι ένα σύνολο ατομικοτήτων που για διάφορους λόγους βρισκόνται μονίμως σε αντιπαράθεση. Αυτή η αντιπαράθεση και τα συγκρουσιακά γεγονότα που παράγει συγκροτούν το ένα δίπλα στο άλλο, το γαϊτανάκι της ιστορίας.

Ο ορισμός αυτός είναι μάλλον ο ακριβέστερος αναφορικά με το τι σημαίνει ιστορία.

Η τελευταία δεν θα γραφόταν, δεν θα διδασκόταν και δεν θα υπήρχε καν ως έννοια αν δεν υπήρχαν οι συγκρούσεις ανάμεσα στους ανθρώπους για να την δημιουργήσουν ως φαινόμενο. Και φυσικά, πλάι στα κομβικά και κεντρικά συγκρουσιακά γεγονότα της ιστορίας, κρύβονται και ορισμένα πιο ταπεινά, πιο ασήμαντα, πιο ανούσια. Γεγονότα που συναποτελούν την έννοια της ιστορίας αλλά ταυτόχρονα, είναι και λεπτομέρειές της.

Κανένα πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα για το τι σημαίνει «λεπτομέρεια της ιστορίας» δεν υπάρχει από τον συντομότερο πόλεμο που έγινε ποτέ- μια σύρραξη που κράτησε μόλις μόλις 38 λεπτά! Τόσο άντεξε η άμυνα της Ζανζιβάρης απέναντι στα κανόνια της Μεγάλης Βρετανίας!

Η Ζανζιβάρη, ένα νησιωτικό σύμπλεγμα που αποτελεί τμήμα της Τανζανίας, υπήρξε ένα από τα μεγαλύτερα κέντρα δουλεμπορίου στην Αφρική το 19ο αιώνα με τη Γερμανία και τη Μ. Βρετανία να την διεκδικούν προς όφελός τους. Η Μ. Βρετανία, ωστόσο, ήταν αυτή που έκανε κουμάντο παραδοσιακά στη Ζανζιβάρη ανέκαθεν.

Άλλωστε, εκτός από τα φιλοβρετανικά αισθήματα του λαού της Ζανζιβάρης, η Βρετανία  αλληλεπιδρούσε πολιτιστικά μαζί της και ουσιαστικά η χώρα που καθόριζε την εξουσία της Ζανζιβάρης.

Το 1896 έφυγε από την ζωή ο σουλτάνος Χαμάντ μπιν Θουγουαΐνι, διορισμένος στη Ζανζιβάρη από τη Μ. Βρετανία, με τις φήμες να οργιάζουν πως τον δολοφόνησε ο ανιψιός του Χαλίντ αλ Μπαργκάς, ο οποίος άλλωστε εκμεταλλεύτηκε άμεσα το κενό εξουσίας και με πραξικόπημα πήρε την εξουσία.
Ο νέος σουλτάνος είχε αντι-βρετανικά αισθήματα και επιχείρησε να κάνει την Ζανζιβάρη αυτόνομη σε σχέση με την Βρετανία. Έτσι, ξεκίνησε ένας μεγάλος γύρος διαπραγματεύσεων ανάμεσα σε αυτόν και τη Μ. Βρετανία, στους οποίους μάλιστα έμπλεξε και τις ΗΠΑ ως συμμάχους! Η Μ. Βρετανία, όμως, εν μέσω διαπραγματεύσεων προετοιμάστηκε στρατιωτικά για να επιβάλλει τη θέλησή της πριν χάσει την επιρροή της στη Ζανζιβάρη.



Τελικά, το βρετανικό τελεσίγραφο ήταν ξεκάθαρο: είτε η Ζανζιβάρη θα πειθαρχούσε οικειοθελώς είτε με τη βία. Ο Χαλίντ αλ Μπαργκάς έκανε τη λανθασμένη εκτίμηση ότι η Βρετανία μπλοφάρει και πως δεν θα ανοίξει πυρ και τελικά μια ασύλληπτα άνιση μάχη, μια μάχη με αυτονόητη έκβαση πριν καν αρχίσει, ξεκίνησε.

«Ο πανικόβλητος σουλτάνος έφυγε με την πρώτη βολή μαζί με όλους τους αξιωματούχους Άραβες αφήνοντας του σκλάβους και τους ακόλουθούς του να συνεχίσουν την μάχη», μετέδωσαν χαρακτηριστικά τα αγγλικά ΜΜΕ. Η επίθεση ξεκίνησε στις 09:00. Στις 09:38 οι δυνάμεις της Ζανζιβάρη δήλωσαν πως παραδίνονται!

Μέσα σε αυτά τα 38 λεπτά, έχασαν τη ζωή τους 500 Ζανζιβαρινοί ενώ μόλις ένας Βρετανός αξιωματικός τραυματίστηκε βαριά, αλλά τελικά έζησε! Οι Βρετανοί τοποθέτησαν στην εξουσία το νέο εκλεκτό τους, Χαμούντ μπιν Μουχάμεντ, από τον οποίο μάλιστα απαίτησαν και αποζημίωση για το κόστος του πολέμου!

Φυσικά, ο Μουχάμεντ τους την έδωσε…

Ο σουλτάνος Χαλίντ βρήκε καταφύγιο στην γερμανική πρεσβεία και άσυλο στη Γερμανία. Έζησε εξορισμένος και κυνηγημένος για όλη του τη ζωή, μέχρι και το θάνατό του το 1927, στιγματισμένος για την πιο «άστοχη» απόφαση στα χρονικά, ενδεχομένως, των πολέμων…







ΠΗΓΗ