«Τρελά» σενάρια για ακίνητα και καταθέσεις στο εξωτερικό

Χωρίς τις συμβάσεις αποφυγής διπλής φορολογίας αλλά και το τεράστιο διοικητικό κόστος που θα προκαλούσε η εφαρμογή ενός τέτοιου μέτρου, λογάριασε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Τρύφων Αλεξιάδης προτείνοντας την επιβολή του... ΕΝΦΙΑ εξωτερικού.
Στο ερώτημα αν μπορεί να φορολογηθεί ένα ακίνητο που
βρίσκεται εκτός Ελλάδας, η απάντηση είναι «πες μου που βρίσκεται να σου πω».
Εξαρτάται από το αν έχει υπογραφεί σύμβαση αποφυγής διπλής φορολογίας, αλλά και το τι προβλέπει αυτή. Εξαρτάται από το αν το συγκεκριμένο περιουσιακό στοιχείο φορολογείται στο εξωτερικό ή όχι. Είναι σαφές ότι αν μελλοντική κυβέρνηση αποφάσιζε ποτέ να επιβάλλει φόρο στα περιουσιακά στοιχεία που βρίσκονται εκτός Ελλάδας –διότι εκτός από τα ακίνητα, υπάρχουν και οι καταθέσεις – θα υποχρέωνε τις φορολογικές αρχές στην Ελλάδα να εξετάζουν το αν θα επιβάλλουν φόρο ή όχι ανάλογα με το τι προβλέπει η κάθε σύμβαση.
Προτείνοντας το μέτρο, ο κ. Αλεξιάδης, υποστήριξε ότι μπορεί να επιβληθεί ο φόρος στην Ελλάδα και σε περίπτωση που επιβάλλεται αντίστοιχος φόρος στο εξωτερικό για το ίδιο περιουσιακό στοιχείο. Σε μια τέτοια περίπτωση, ο Έλληνας ιδιοκτήτης θα κατέβαλε φόρο εφόσον ο συντελεστής στην Ελλάδα ήταν υψηλότερος από ότι στο εξωτερικό. Υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο, η φορολογητέα ύλη που θα απέμενε ύστερα από όλους αυτούς τους ελέγχους και τις εξαιρέσεις, τελικώς να ήταν τόσο μικρή ώστε να μην κάλυπτε ούτε καν το διοικητικό κόστος του μέτρου.
Εξαιρετικά χρήσιμη είναι η καταγραφή των χωρών με τις οποίες η Ελλάδα έχει εν ισχύ συμβάσεις αποφυγής διπλής φορολογίας (που σημαίνει ότι σε αυτές τις χώρες είναι πολύ πιθανό να μην υπάρχει... ψωμί για τις ελληνικές φορολογικές αρχές). Χώρες στις οποίες υπάρχουν περιουσιακά στοιχεία Ελλήνων (Μεγάλη Βρετανία, Γερμανία, Γαλλία, ΗΠΑ, Ελβετία, Κύπρος κλπ) έχουν όλες υπογράψει συμβάσεις αποφυγής διπλής φορολογίας. Είναι ενδεικτικό το πόσα χρόνια συζητείται η ιστορία με τις καταθέσεις στην Ελβετία. Ακόμη και τώρα, που υποτίθεται ότι έχει προχωρήσει η συμφωνία για τη φορολόγηση των καταθέσεων κάτι που ανακοινώθηκε με μεγάλη επισημότητα από τον πρώην υπουργό Οικονομικών Γιάνη Βαρουφάκη, δεν έχει υπογραφεί κανένα κείμενο. Ιδού λοιπόν η αναλυτική λίστα:
Αζερμπαϊτζάν, Αίγυπτος, Αλβανία, Αρμενία, Αυστρία, Βέλγιο, Βουλγαρία, Γαλλία, Γερμανία, Γεωργία, Δανία, Δημοκρατία του Αγίου Μαρίνου, Ελβετία, Εσθονία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Ηνωμένο Βασίλειο, Ηνωμένες Πολιτείες, Ινδία, Ιρλανδία, Ισλανδία, Ισπανία, Ισραήλ, Ιταλία, Καναδάς, Κατάρ, Ολλανδία, Κίνα, Κορέα, Κουβέιτ, Κροατία, Κύπρος, Λετονία, Λιθουανία, Λουξεμβούργο, Μάλτα, Μαρόκο, Μεξικό, Μολδαβία, Νότια Αφρική, Νορβηγία, Ουγγαρία, Ουζμπεκιστάν, Ουκρανία, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Ρωσία, Σαουδική Αραβία, Σερβία, Σλοβακία, Σλοβενία, Σουηδία, Τουρκία, Τσεχία, Τυνησία, Φινλανδία.
Αν υποτεθεί ότι μπορεί να ξεπεραστεί με κάποιο τρόπο το ζήτημα των συμβάσεων, το υπουργείο Οικονομικών θα αντιμετωπίσει τεράστιες δυσκολίες στο να ...πείσει τους φορολογούμενους να εμφανίσουν καταθέσεις και ακίνητα στο υπό σύνταξη περιουσιολόγιο. Η ιδιοκτησία στο εξωτερικό, δεν είναι εύκολο να διασταυρωθεί πόσο μάλλον όταν χιλιάδες ακίνητα δεν είναι καν δηλωμένα στο όνομα φυσικού προσώπου.
Ποιο θα είναι το μοναδικό «όπλο» του ελληνικού υπουργείου Οικονομικών να «πιέσει»; Το «πόθεν έσχες» και το «μπλοκάρισμα» των αδήλωτων περιουσιακών στοιχείων. Δηλαδή, αν μελλοντικά κάποιος θελήσει να δικαιολογήσει την απόκτηση περιουσιακού στοιχείου στην Ελλάδα με χρήματα που έχουν προέλθει από εισαγωγή συναλλάγματος (π.χ από πώληση ακινήτου στο εξωτερικό), αυτό να μην μπορεί να γίνει αν δεν έχουν δηλωθεί τα συγκεκριμένα περιουσιακά στοιχεία στο εξωτερικό.
Ένα τέτοιο σύστημα προϋποθέτει τη συγκρότηση του περίφημου περιουσιολογίου, την εμφάνιση όλων των περιουσιακών στοιχείων –προφανώς με πρωτοβουλία του φορολογούμενου- σε Ελλάδα και εξωτερικό αλλά και την προσέγγιση της αξίας του κάθε περιουσιακού στοιχείου όχι μόνο στην Ελλάδα (σ.σ το πρόβλημα με τις αντικειμενικές αξίες παραμένει άλυτο από το 2007) αλλά και σε δεκάδες χώρες ανά τον κόσμο. Το πώς ακριβώς θα αποτυπωνόταν στο περιουσιολόγιο η αξία ενός διαμερίσματος στο Παρίσι ή στο Λονδίνο και πώς ακριβώς θα επέβαλε φόρο επί αυτού το ελληνικό υπουργείο Οικονομικών είναι ένα ακόμη ζήτημα.
Η ελληνική νομοθεσία, προβλέπει τη φορολόγηση εκτός Ελλάδας. Για το εισόδημα όμως το οποίο είναι εύκολο να αποτυπωθεί. Όχι τα περιουσιακά στοιχεία. Συγκεκριμένα, η νομοθεσία ορίζει ότι «ο φορολογούμενος που έχει τη φορολογική κατοικία του στην Ελλάδα υπόκειται σε φόρο για το φορολογητέο εισόδημά του που προκύπτει στην ημεδαπή και την αλλοδαπή, ήτοι το παγκόσμιο εισόδημά του που αποκτάται μέσα σε ορισμένο φορολογικό έτος». Και ποιος είναι αυτός που έχει τη φορολογική του κατοικία στην Ελλάδα; «Ένα φυσικό πρόσωπο που βρίσκεται στην Ελλάδα συνεχώς για χρονικό διάστημα που υπερβαίνει τις εκατόν ογδόντα τρεις (183) ημέρες, συμπεριλαμβανομένων και σύντομων διαστημάτων παραμονής στο εξωτερικό, είναι φορολογικός κάτοικος Ελλάδος από την πρώτη ημέρα παρουσίας του στην Ελλάδα».



ΠΗΓΗ