Ο Παγκόσμιος Νότος παίρνει από τις ΗΠΑ το τιμόνι του ΔΝΤ και της World Bank

 

 Στο Γιοχάνεσμπουργκ,

το Νέο Δελχί και το Μαρακές, μεταξύ Αυγούστου και Οκτωβρίου 2023, με την ευκαιρία τριών συνόδων κορυφής, ο Παγκόσμιος Νότος έκανε μια επίδειξη δύναμης όσον αφορά την αναδιάταξη των συσχετισμών ισχύος στην παγκόσμια οικονομική σφαίρα.
Ο εν λόγω μετασχηματισμός θα έχει σημαντικές συνέπειες στο εγγύς μέλλον.
Όλα ξεκίνησαν στο Γιοχάνεσμπουργκ στις 24 Αυγούστου 2023.
Μια σημαντική αλλαγή πέρασε γενικά απαρατήρητη.
Ωστόσο, τροποποίησε την ισορροπία δυνάμεων εντός των πολυμερών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων που εδρεύουν στην Ουάσιγκτον.
Η διεύρυνση του ομίλου BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Νότια Αφρική), παρέχει στον όμιλο de facto δικαίωμα αρνησικυρίας (veto) στη λειτουργία του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) και της Παγκόσμιας Τράπεζας, τον ακρογωνιαίο λίθο όλης της χρηματοδότησης. της παγκόσμιας οικονομίας.
Με την προσθήκη των έξι νέων μελών του (Αργεντινή, Αίγυπτος, Αιθιοπία, Ιράν, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και Σαουδική Αραβία), οι έντεκα χώρες BRICS ελέγχουν πλέον σχεδόν το 20% των κεφαλαίων του ΔΝΤ, με άλλα λόγια, την ισοδύναμη σε ψήφο δύναμη όσον αφορά τη λήψη αποφάσεων.
Μαζί μπορούν να αποτρέψουν την ένταξη ενός νέου μέλους (όπως η Ταϊβάν, για παράδειγμα) ή να επηρεάσουν τα μεγάλα χρηματοοικονομικά-πολιτικά μέτρα του Ταμείου, όπως η αναθεώρηση του αντίστοιχου βάρους των 189 μελών του, εν γένει αποφάσεις που απαιτούν 85% θετικές ψήφους.
«Ο Παγκόσμιος Νότος θα παίξει μεγαλύτερο ρόλο στη διακυβέρνηση της παγκόσμιας ανάπτυξης», έγραψε χαρακτηριστικά στις 25 Ιανουαρίου το κινεζικό πρακτορείο τύπου Xinhua.


Η κινεζική απειλή

Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Joe Biden, η χώρα του οποίου είναι επί του παρόντος η μόνη που έχει ανασταλτική μειοψηφία με το 17,43% των ποσοστώσεων (quotas) και ως εκ τούτου των δικαιωμάτων ψήφου σήμανε συναγερμό.
Στις 25 Αυγούστου, μια ημέρα πριν από τη διεύρυνση των BRICS, ο Λευκός Οίκος γνωστοποίησε ότι στην επόμενη σύνοδο κορυφής της G20, τον Σεπτέμβριο του 2023, στο Νέο Δελχί (Ινδία), «Το θέμα του εκσυγχρονισμού των αναπτυξιακών τραπεζών σε συνέχισε επιθετικά με μια σύγκριση μεταξύ της «αποτελεσματικής και διαφανούς» χρηματοδότησης των διεθνών ιδρυμάτων και μιας άλλης χρηματοδότησης επενδύσεων, «αδιαφανούς και καταναγκαστικής» που ισχυριζόταν ότι ήταν μια πρακτική της Κίνας.
Πρόκειται για μια επίθεση που προέρχεται από την κυβέρνηση των Δημοικρατικώ η οποία κατηγορεί τους Κινέζους χρηματοδότες ότι συνάπτουν κρυφές ως προς τους όρους τους διμερείς συμβάσεις. 
Ο Jake Sullivan, σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας ήταν πιο διπλωματικός στις δηλώσεις του και ισχυρίστηκε ότι η Κίνα δεν ήταν ο στόχος του Προέδρου…
Στην πραγματικότητα, το δημογραφικό και οικονομικό βάρος των αναδυόμενων οικονομιών δεν λαμβάνεται υπόψη από το ΔΝΤ.
Οι BRICS, που αντιπροσωπεύουν μεταξύ 32% και 46% του παγκόσμιου πληθυσμού και περίπου το ένα τρίτο της παγκόσμιας οικονομίας έχουν λιγότερες ψήφους από τέσσερις «μέσες ευρωπαϊκές χώρες (Ηνωμένο Βασίλειο, Γερμανία, Ιταλία) και Γαλλία).
Οι προηγμένες οικονομίες έχουν το 59,1% των δικαιωμάτων ψήφου ενώ αντιπροσωπεύουν μόνο το 13,9% του παγκόσμιου πληθυσμού.
Όταν ιδρύθηκαν τα ιδρύματα στο πλαίσιο της συμφωνίας του Breton Woods το 1944, οι περισσότερες από αυτές τις χώρες εξακολουθούσαν να αποτελούν μέρος των αποικιακών αυτοκρατοριών των Μεγάλων Δυνάμεων και δεν είχαν εθνική κυριαρχία.
Από τότε, έχουν γίνει πολλές προσπάθειες να διορθωθούν αυτές οι ανισότητες, αλλά καμία δεν ήταν πραγματικά επιτυχημένη μέχρι το 2009.

Το veto των ΗΠΑ

Η αναθεώρηση των ποσοστώσεων –δηλαδή των μεριδίων από τα κεφάλαια του ΔΝΤ που είναι διαθέσιμα στα μέλη του– τίθεται στο επίκεντρο όσον αφορά τη λειτουργία του διεθνούς οικονομικού θεσμού..
Είναι απαραίτητο τόσο να διορθωθούν οι ανισότητες λόγω ιστορικού όσο και να αυξηθεί ο αριθμός των συμμετοχών για τη χρηματοδότηση των δανείων του Ταμείου.
Εδώ και περίπου δεκαπέντε χρόνια, η αναθεώρηση έχει καταρρεύσει για έναν και μόνο απλό λόγο: το Κογκρέσο αρνείται να μειώσει την ποσόστωση των Ηνωμένων Πολιτειών προς όφελος των νεοφερμένων, επειδή η Ουάσιγκτον δεν θέλει να χάσει το δικαίωμα αρνησικυρίας που θα συνέβαινε σε περίπτωση που η ποσόστωση των ΗΠΑ έπεφτε κάτω από το 15%.
Το διάστημα 2023-24, μια εκλογική χρονιά με τις ΗΠΑ, η χώρα θα είναι λιγότερο προετοιμασμένη από ποτέ να εγκαταλείψει τις ποσοστώσεις που της δίνουν το δικαίωμα να παρεμβαίνει στις υποθέσεις
του κόσμου.
Ο Πρόεδρος Biden προσφέρεται να ορίσει την αύξηση κεφαλαίου του ΔΝΤ στα 200 δισεκατομμύρια δολάρια
Η ομάδα των G7, η οποία συγκεντρώνει τις πλουσιότερες χώρες του κόσμου, δυσκολεύεται να δημιουργήσει το ταμείο των 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων που έχει ήδη υποσχεθεί.
Πώς θα χρηματοδοτήσουν, λοιπόν, αυτόν αυτή τη νέα ροή δολρίων;
Θεωρητικά, η πώληση περισσότερων ποσοστώσεων σε κάθε χώρα μέλος θα πρέπει να παρέχει τη λύση σε αυτό.
Επί του παρόντος, η έλλειψη οποιασδήποτε συμφωνίας σχετικά με την ανακατανομή των ποσοστώσεων καθιστά αυτήν τη λύση αδύνατη.
Σε αντίθετη περίπτωση, το ΔΝΤ δανείζεται στις διεθνείς χρηματοπιστωτικές αγορές χάρη σε πολυμερείς συμφωνίες (408 δισεκατομμύρια δολάρια) ή διμερείς (152 δισεκατομμύρια) από πλούσιους μεμονωμένους δανειστές με επιτόκιο για τις ΗΠΑ που αυξάνεται συνεχώς, και το οποίο επί του παρόντος είναι κοντά στο 5% στη Βόρεια Αμερική.
Στο Νέο Δελχί στη σύνοδο της ομάδας των G20 στην αρχή του Σεπτεμβρίου, με τις δεκαοκτώ κύριες οικονομικές δυνάμεις του κόσμου, το θέμα των ποσοστώσεων δεν συζητήθηκε δημόσια.
Ωστόσο, το σημείο 53 της Διακήρυξης των Ηγετών στο Νέο Δελχί επιστρέφει στη μεταρρύθμιση των πολυμερών αναπτυξιακών τραπεζών και στην αναθεώρηση των ποσοστώσεων, που υποτίθεται ότι θα έχει ολοκληρωθεί μέχρι τα τέλη του επόμενου Δεκεμβρίου.
«Επαναλαμβάνουμε τη δέσμευσή μας για ένα ισχυρό, βασισμένο σε ποσοστώσεις και επαρκείς πόρους ΔΝΤ στο επίκεντρο του παγκόσμιου δικτύου χρηματοοικονομικής ασφάλειας.
Παραμένουμε προσηλωμένοι στην επανεξέταση της επάρκειας των ποσοστώσεων και θα συνεχίσουμε τη διαδικασία μεταρρύθμισης της διακυβέρνησης του ΔΝΤ στο πλαίσιο της 16ης Γενικής Ανασκόπησης των Ποσοστώσεων (GRQ), συμπεριλαμβανομένης μιας νέας φόρμουλας ποσοστώσεων ως οδηγό, και θα διασφαλίσουμε ότι η διαδικασία για τον πρωταρχικό ρόλο των ποσοστώσεων στους πόρους του ΔΝΤ, θα έχει ολοκληρωθεί έως τις 15 Δεκεμβρίου 2023», αναφέρεται στην ανακοίνωση.

Η απόσυρση του Παγκόσμιου Βορρά από την αγορά χρέους

Ποιος θα είναι ο νέος τύπος ποσόστωσης που αναφέρεται στο σημείο 53;
Μέχρι στιγμής δεν έχει διαρρεύσει τίποτα.
Οποιαδήποτε δέσμευση αναληφθεί από τα μέλη του ΔΝΤ ισχύει για τις ΗΠΑ και την ΕΕ.
Αλλά οι πλούσιες χώρες δεν φαίνεται να θέλουν να περικόψουν τις ποσοστώσεις τους υπέρ του Παγκόσμιου Νότου.
Στις 18 Οκτωβρίου 2023 η Κίνα γιόρτασε μαζί με περίπου εκατοντάδες αρχηγούς κρατών τη δέκατη επέτειο από την έναρξη της Πρωτοβουλίας «Belt and Road» (BRI) ενώ τους είχε ήδη δανείσει 1.000 δισεκατομμύρια δολάρια.
Οι μελλοντικές της δεσμεύσεις ανέρχονται σε περισσότερα από 107 δισεκατομμύρια δολάρια.
Η Λαϊκή Δημοκρατία δεν χρηματοδοτεί πλέον το δημοσιονομικό έλλειμμα των ΗΠΑ αγοράζοντας δολάρια, αλλά επενδύει στις υποδομές (αυτοκινητόδρομοι, φράγματα, γέφυρες, σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής κ,λπ.) φτωχών κρατών.

Ο πρόεδρος Xi Jinping υποσχέθηκε να συνεχίσει τα επόμενα χρόνια και, de facto, αντικατέστησε το ΔΝΤ και την Παγκόσμια Τράπεζα για να συνεισφέρουν οικονομικά στον Νότο χάρη στο σημαντικό πλεόνασμα του κινεζικού ισοζυγίου πληρωμών (πάνω από 150 δισ. δολάρια ετησίως).
Στο Μαρακές, οι παραδοσιακές ετήσιες συνελεύσεις των μετόχων του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας στις αρχές Οκτωβρίου, που επισκιάστηκαν σε μεγάλο βαθμό από την έκρηξη της βίας στη Μέση Ανατολή που προκλήθηκε σε μια άλλη σιωπηλή αντιπαράθεση μεταξύ των πιο σημαντικών οικονομιών του κόσμου, των Ηνωμένων Πολιτειών και Κίνα;
Για πρώτη φορά, η Κίνα αρνήθηκε να υποκύψει στις πιέσεις των ΗΠΑ σχετικά με τη χρηματοδότηση του Ταμείου.
Η σιωπηρή απειλή veto των BRICS εμπόδισε την έγκριση μιας λύσης που πρότεινε η υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Janet Yellen.
Ως αποτέλεσμα, η «16η Γενική Ανασκόπηση των Ποσοστώσεων», που βρίσκεται τώρα σε εξέλιξη, ασχολείται με την αύξηση του αριθμού των ποσοστώσεων και όχι με τη σχετική κατανομή τους μεταξύ των κρατών μελών που παραμένει αμετάβλητη.
Και είναι πιθανό να παραμείνει έτσι, παρά τις κινήσεις της Ινδίας που επιχειρεί να επηρεάσει τις εξελίξεις.
Από εδώ και στο εξής δύο μεγάλες δυνάμεις (οι ΗΠΑ και οι BRICS) μπορούν να χρησιμοποιήσουν το veto τους στα διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα - γεγονός που ανατρέπει άρδην τις μέχρι τώρα ισορροπίες στον διεθνή οργανισμό.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ΠΗΓΗ