Τραγικές μνήμες «ξύπνησε» η νέα ποδοσφαιρική τραγωδία - Όταν τα «διαμάντια» της Τορίνο και της Μάντσεστερ Γιουνάιτιντ εξαφανίζονταν στα συντρίμμια

 


Άλλη μια ποδοσφαιρική τραγωδία ανάλογη εκείνων της μεγάλης Τορίνο το 1949 και της μεγάλης Μαντσεστερ Γιουνάιτεντ του 1958 φαίνεται πως διαγράφεται αυτή την στιγμή 30 χλμ από το Μεντεγίν της Κολομβίας καθώς
τα σωστικά συνεργεία προσπαθούν να εντοπίσουν επιζώντες, ανάμεσα στα συντρίμμια του μοιραίου αεροσκάφους που μετέφερε τους ποδοσφαιριστές της βραζιλιάνικης Τσαπεκοένσε για τον τελικό του Copa Sudamericana με την Ατλέτικο Νασιονάλ.
Η αστυνομία της Κολομβίας αναφέρει ότι υπάρχουν τελικά 75 νεκροί, κάτι που σημαίνει ότι η βραζιλιάνικη ομάδα της Τσαπεκονένσε  δεν υφίσταται πλέον.
Οι κακές καιρικές συνθήκες και το μαύρο σκοτάδι εμποδίζουν τις ενέργειες των σωστικών συνεργείων ενώ ήδη έχουν εντοπίσει τρεις ποδοσφαιριστές της Τσαπεκοένσε βαριά τραυματισμένους.
Ο Άλαν Ρούσε, αμυντικός της βραζιλιάνικης ομάδας Τσαπεκονένσε, έχει μεταφερθεί με κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις και κάταγμα στη λεκάνη, στο νοσοκομείο της πόλης Κέχα, ενώ οι τερματοφύλακες Ντανίλο και Τζάκσον Φόλμαν σε νοσοκομείο της πόλης Ριονέγκρο.
Ο δήμαρχος της πόλης Λα Σέχα, Ελκίν Οσπίνα, ανέφερε πως υπάρχουν τουλάχιστον 25 νεκροί, σύμφωνα με τις πληροφορίες των διασωστών.
Μέχρι στιγμής έχουν διασωθεί έξι επιβάτες, αλλά υπάρχουν αναφορές και για 13 διασωθέντες.
Η ομάδα αυτή θεωρείτο ανερχόμενη και ήταν αποτέλεσμα σωστού σχεδιασμού και σκληρής δουλειάς. Είχε καταφέρει να μπει «σφήνα» ανάμεσα στις μεγάλες ομάδες της Βραζιλίας, όπωςη Κορίνθιανς, η Σάντος, η Σάο Πάολο, η Γκρέμιο, η Κρουζέιρο και η Φλαμένγκο.
Η τραγωδία μπορεί να συγκριθεί μόνο με αυτήν της Τορίνο του 1949 όταν όλη η ομάδα ξεκληρίστηκε και της Μάντσεστερ Γιουνάιτιντ του 1958 όταν σκοτώθηκαν οκτώ ποδοσφαιριστές.

Tον Μαϊο του 1706, και ενώ μαίνεται ο πόλεμος της «Ισπανικής Διαδοχής», ένας συνασπισμένος Γάλλο-Ισπανικός στρατός αποτελούμενος από 40.000 άνδρες, φθάνει στα περίχωρα του Τορίνο και ξεκινά την πολιορκία της πόλης, που έμελλε ν’ οδηγήσει πολιορκητές και πολιορκημένους στα όρια τους.

Ο υπερασπιστής της πόλης, Πρίγκιπας Ευγένιος της Σαβοΐας ανεβαίνοντας στον υψηλότερο λόφο της πόλης για να παρατηρήσει τις κινήσεις του εχθρικού στρατεύματος, κάνει τάμα στη Παναγία να χτίσει σε αυτό ακριβώς το σημείο, έναν μεγαλοπρεπή ναό αφιερωμένο στη μεγαλόχαρη, σε περίπτωση που κατόρθωνε να σώσει την πόλη.

Το θαύμα γίνεται και ο Πρίγκιπας πιστός στην υπόσχεση του, δίνει εντολή να κατασκευαστεί η περίφημη Βασιλική Εκκλησία του λόφου της Σουπέργκα, η ανέγερση της οποίας ξεκινά το 1717 αποπερατώνεται το 1731. Το επιβλητικό κτίσμα που αγγίζει τα 75 μέτρα σε ύψος, θα στέκει περήφανο στο πέρασμα των αιώνων μέχρι το βροχερό βράδυ της 4ης Μάιου του 1949, όπου θα μετατραπεί σε ομαδικό τάφο για τους επιβαίνοντες ενός αεροσκάφους, βυθίζοντας την πόλη την Πιεμόντε αλλά και ολόκληρη την Ιταλία στο πένθος. Ο λόγος για την θρυλική Τορίνο, την επονομαζόμενη «Μεγάλη Γκρανάτα».

Καλύτερα όμως να πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Το ποδόσφαιρο στη πόλη του Τορίνο φθάνει στα τέλη του 19ου αιώνα, από Άγγλους και Ελβετούς κατασκευαστές. Ήδη από το 1887, έχουν ιδρυθεί οι ομάδες Torino Football and Cricket Club και Nobili Torino, που ανάμεσα σε άλλα αγωνίσματα ασχολούνται και με το ποδόσφαιρο, ενώ το 1891 ιδρύεται από την ένωση των δύο αυτών σωματείων η Internazionale Torino. Λίγα χρόνια αργότερα, το 1894, δημιουργείται η Football Club Torinese (FBC Torino) και το 1897 η Γιουβέντους.

Στις 3 Δεκεμβρίου του 1906, στην μπυραρία «Voigt» της οδού «Peter Micca», συναντώνται μερικοί παίκτες της Γιουβέντους υπό τον πρώην πρόεδρο της ομάδας τον Ελβετό Αλφρέντο Ντικ (Alfredo Dick). Αιτία αυτής της «μάζωξης» αποτέλεσε το γεγονός ότι η Γηραιά Κυρία, αν και είχε φτάσει μέχρι τον τελικό του πρωταθλήματος  με αντίπαλό την Μίλαν, δεν της επετράπη να γίνει ο αγώνας των πλέι-οφ στο Τορίνο αλλά σε ουδέτερο γήπεδο, με αποτέλεσμα πολλοί παίκτες της Γιουβέντους να προβούν σε διαμαρτυρία. Τελικά ο Ντικ αποφασίζει να φύγει από την ομάδα παίρνοντας μαζί του κάποιους από τους ξένους παίκτες της, οι οποίοι ιδρύουν τελικά την Τορίνο F.C. Ανάμεσα στους ιδρυτές της ήταν και ο Ελβετός επιχειρηματίας Hans Schoenbrod (που έγινε και ο πρώτος της πρόεδρος).

Το πρώτο πρωτάθλημα για τη Τορίνο έρχεται την περίοδο 1927-1928, ενώ είχε προηγηθεί μια χρονιά όπου ενώ είχε καταφέρει να τερματίσει πρώτη, το πρωτάθλημα (το οποίο ήταν και το πρώτο εθνικό) δεν απενεμήθη σε καμία ομάδα. Ο λόγος ήταν ότι στο παιχνίδι Τορίνο- Γιουβέντους (2-1) στις 5 Ιουνίου 1927, ένα μέλος της διοίκησης της Τορίνο φερόταν να έχει χρηματίσει ποδοσφαιριστές της Γιουβέντους. Τον Οκτώβριο του 1926 η Τορίνο μετακομίζει στο στάδιο «Φιλαντέλφια», ενώ το 1936 κατακτά και το πρώτο της κύπελλο Ιταλίας.

Το καλοκαίρι του 1939 πρόεδρος της ομάδας αναλαμβάνει ο Φερούτσιο Νόβο. Ακολουθώντας τις υποδείξεις του Βιτόριο Πότσο, αποφασίζει να εφαρμόσει στην ομάδα το Αγγλικό σύστημα διοίκησης, ενώ ταυτόχρονα πραγματοποιείται και η πρώτη μεγάλη μεταγραφή της ομάδας. Ο λόγος για τον Φράνκο Οσσόλα, που αποκτήθηκε από τη Βαρέζε. Τον Ιούνιο του 1940 η Ιταλία μπαίνει στον Β' παγκόσμιο πόλεμο, αλλά ο Μπενίτο Μουσολίνι αποφασίζει να συνεχιστεί κανονικά το πρωτάθλημα, καθώς πιστεύει πως ο πόλεμος θα είναι μια εύκολη υπόθεση..

Την περίοδο 1940-41, παρά το ταλέντο του Οσσόλα που πέτυχε 14 γκολ σε 22 αγώνες, η ομάδα τερματίζει πίσω από την Μπολόνια. Κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας για την επόμενη χρονιά, η Τορίνο αποκτά τους Πιέρο Φερράρις, Ρομέρο Μέντι, Αλφρέντο Μποντόιρα, Φελίτσε Μπορέλ και Γκουλιέλμο Γκαμπέτο.

Ο Μπορέλ, ο Τζιανσίτο Ελλένα και ο Ρομπέρτο Κοπέρνικο, προτείνουν στους διοικούντες η ομάδα να ακολουθήσει το σύστημα «WM» που είχε εισάγει ο Χέμπερτ Τσάπμαν στην Άρσεναλ (ένα σύστημα 3-2-2-3, που εκμεταλλευόταν καλύτερα τους τότε κανόνες για το οφσάιντ). Το καλοκαίρι του 1942 έρχονται στην ομάδα ο τεράστιος Βαλεντίνο Ματσόλα και ο Έτζιο Λόικ από τη Βενέτσια. Έτσι δημιουργείται η πρώτη πραγματικά μεγάλη ομάδα της Τορίνο, που κατακτά και το πρωτάθλημα εκείνη τη χρονιά (1942-43).

Την περίοδο 1944-45 δεν θα διεξαχθεί πρωτάθλημα ενώ το 1945 με το τέλος του πολέμου, το πρωτάθλημα ξαναρχίζει και η Τορίνο κατακτά αυτό το ιδιόμορφο πρωτάθλημα, κατορθώνοντας να μην χάσει ούτε ένα παιχνίδι στην έδρα της, ενώ στους τελικούς της διοργάνωσης θα σημειώσει τη μεγαλύτερη εκτός έδρας νίκη στην ιστορία του Ιταλικού ποδοσφαίρου, νικώντας τη Ρόμα με 7-0, στη τελική φάση (28 Απριλιού 1946). Την περίοδο 1946-47, ο τίτλος πηγαίνει και πάλι στο Τορίνο, ενώ η ομάδα παραμένει αήττητη στην έδρα της, γνωρίζοντας την ήττα μόνο 3 φορές εκτός έδρας.

Την περίοδο 1947-48 η ομάδα κατακτά για τρίτη συνεχόμενη χρονιά το πρωτάθλημα, εξακολουθώντας ν’ αγνοεί την ήττα σε εντός έδρας παιχνίδι. Χαρακτηριστικό εκείνης της χρονιάς είναι το εξωπραγματικό 10-0! ενάντια στη Αλεσσάντρια, και τα 125 γκολ ενεργητικό, ρεκόρ που παραμένουν ακόμη αξεπέραστα, ακόμα και στις μέρες μας. Την ίδια περίοδο η εθνική ομάδα της Ιταλίας, επιβάλλεται της Ουγγαρίας με 3-2, έχοντας στην αρχική ενδεκάδα δέκα παίκτες της Τορίνο!

Η Τορίνο παραδίδει μαθήματα ποδοσφαίρου, ψυχαγωγώντας σε εκατομμύρια ταλαιπωρημένους Ιταλούς, που γλείφουν τις πληγές τους  από την φρίκη του πολέμου που συγκλόνισε την υφήλιο. Η Ιταλία βρίσκεται στο στρατόπεδο των ηττημένων και αυτή η ομάδα αποτελεί ένα είδος τονωτικού στο πεσμένο ηθικό του γειτονικού λαού. Με ηγέτη τον Βαλεντίνο Ματσόλα η Τορίνο μοιάζει ασταμάτητη, κερδίζοντας με το θέαμα που προσφέρει όλο και περισσότερους υποστηρικτές. Οι εξαθλιωμένοι Ιταλοί ταυτίζονται με τις νίκες της ομάδας, αναζητώντας μια λάμψη ελπίδας, στο ζοφερό παρόν τους.

Και ερχόμαστε στη σαιζόν 1948-49, όπου η «Μεγάλη Γκρανάτα» φιγουράρει για ακόμα μία φορά στη πρώτη θέση, με 60 βαθμούς. Τέσσερις αγωνιστικές πριν από το τέλος, και ενώ η ομάδα έχει σχεδόν κατακτήσει τον τίτλο εκείνου του πρωταθλήματος, η ομάδα αποφασίζει να ταξιδέψει στην Πορτογαλία, στα πλαίσια ενός φιλικού αγώνα κόντρα στη Μπενφίκα, προς τιμήν του Ζοζέ Φερέιρα που επρόκειτο να κρεμάσει τα παπούτσια του το καλοκαίρι. Ο πρώην άσος της Τζένοα, εκμεταλλευόμενος την στενή φιλία που είχε αναπτύξει με τον Βαλεντίνο Ματσόλα, κατά την θητεία του στον Ιταλικό Πρωτάθλημα, ζητά σαν χάρη από τον παλιό του φίλο ν’ αγωνιστεί για τελευταία φορά με αντίπαλο την Grande Granata, που τόσο πολύ εκτιμούσε. Ο Ματσόλα φρόντισε να κάνει την επιθυμία του φίλου του πραγματικότητα και το αίτημα της Τορίνο για μετάθεση του αγώνα πρωταθλήματος με την Ίντερ για τις 30 Απριλίου έγινε δεκτό.

Οι Ιταλοί παίκτες, παρότι άρρωστοι και τραυματισμένοι στην πλειοψηφία τους, αποφασίζουν να ταξιδέψουν στην Πορτογαλία και τη Λισαβόνα στις 3 Μαΐου, με τον Ματσόλα να επιβιβάζεται την τελευταία στιγμή στο αεροπλάνο. Ο εορταστικός αγώνας ανάμεσα στην Μπενφίκα και την Τορίνο εξελίσσεται σ’ ένα εκπληκτικό παιχνίδι με τους Πορτογάλους να κερδίζουν με 4-3. Η χαρά είναι έκδηλη και στα δύο στρατόπεδα, καθώς στην ουσία δεν υπάρχουν νικητές και ηττημένοι. Είναι όλοι κερδισμένοι και ενθουσιασμένοι, που συμμετείχαν σ’ ένα πραγματικά σπουδαίο ματς. Και τις δυο πλευρές ενώνει, η αμοιβαία αγάπη για το ποδόσφαιρο.
Την επόμενη μέρα, οι Ιταλοί ξεκινούν από τη Λισαβόνα για να επιστρέψουν στην Ιταλία, πραγματοποιώντας μια ενδιάμεση στάση στη Βαρκελώνη. Στην Πορτογαλία παραμένουν ο πρόεδρος Φερούτσιο Νόβο και ο τραυματίας Σάουρο Τομά. Κατά τον εφοδιασμό τους αεροσκάφους στην Ισπανία, ο πιλότος ενημερώνεται από τον πύργο ελέγχου, για τις άσχημες καιρικές συνθήκες που επικρατούν στο Τορίνο.
Κατά τη διάρκεια της πτήσης και ενώ το αεροπλάνο βρίσκεται σχεδόν πάνω από το Τορίνο πετώντας μέσα σε μία καταιγίδα, αναγκάζεται να κατέβει σε χαμηλό ύψος λόγο περιορισμένης ορατότητας. Στο αεροδρόμιο, πλήθος οπαδών της ομάδας ,περιμένει για να υποδεχθεί τους παίκτες. Τότε, στις 17:05 το αεροσκάφος της Fiat G.212CP της Avio Linee It, προσκρούει στους πλαϊνούς τοίχους της Βασιλικής στο λόφο Σουπέργκα. Του ναού που έχτισε πριν από περίπου διακόσια είκοσι χρόνια ο Πρίγκιπας Ευγένιος της Σαβοϊας, αφιερώνοντας τον στη Παναγία που έσωσε την πόλη από τους εχθρούς.



Από την σύγκρουση βρίσκουν τραγικό θάνατο 31 συνολικά άτομα: οι 18 παίκτες της ομάδας, 2 τεχνικοί, 3 άνθρωποι της διοίκησης, 1 μεταφραστής, το 4μελές πλήρωμα του αεροσκάφους και 3 δημοσιογράφοι που κάλυπταν τον αγώνα. Οι αρχές αποδίδουν το δυστύχημα στο συνδυασμό της κακής ορατότητας, το προβληματικό σήμα με το οποίο επικοινωνούσαν με το αεροδρόμιο του Τορίνο και σε ένα λάθος χειρισμό του πιλότου. Οι φήμες μιλάνε ακόμα και για σαμποτάζ, χωρίς, φυσικά, κάτι τέτοιο να έχει αποδειχθεί ποτέ.
Η ουσία, όμως, είναι ότι η κορυφαία ομάδα της Ιταλίας, ένας πραγματικός θρύλος, η Grande Granata, δεν υπάρχει πια... Δύο ημέρες αργότερα, η κηδεία των θυμάτων του δυστυχήματος θα βγάλει στους δρόμους του Τορίνο μισό εκατομμύριο ανθρώπους, οι οποίοι σπεύδουν να πουν το τελευταίο αντίο στους 18 παίκτες που αγάπησαν τόσο πολύ.




Στις 26 Μαΐου του 1949 διεξάγεται ένα φιλικό παιχνίδι ανάμεσα στην Ρίβερ Πλέιτ του Αλφρέντο ντι Στέφανο και την Τορίνο. Ο πρόεδρος των Αργεντινών, Αντόνιο Αλμπέρτο, είχε τηλεφωνήσει στον Φερούτσιο Νόβο προτείνοντας του ένα παιχνίδι που θα σηματοδοτούσε την αρχή της νέας Τορίνο. Ο Νόβο δέχθηκε. Το Comunale γεμίζει με κόσμο, που θα παρακολουθήσει ένα «ιδιαίτερﻨπαιχνίδι.  Οι δύο ομάδες παρατάσσονται στον αγωνιστικό χώρο, και τη φανέλα της Τορίνο φορούν 11 αστέρια της εποχής που όμως κανείς τους δεν αγωνίζεται στη Granata, αλλά είναι παίκτες άλλων ιταλικών ομάδων που με αυτόν τον τρόπο θέλουν να τιμήσουν τους αδικοχαμένους συναδέλφους τους. Ο αγώνας λήγει 2-2.
Στους 4 αγώνες που απομένουν για την ολοκλήρωση του πρωταθλήματος, η Τορίνο αγωνίζεται αναγκαστικά με την ομάδα των εφήβων της. Οι αντίπαλές ομάδες, προς ένδειξη σεβασμού, θα κατεβάσουν τις αντίστοιχες ομάδες τους και έτσι οι έφηβοι της Τορίνο, κάνοντας 4 νίκες θα δώσουν το πρωτάθλημα στην ομάδα τους.
Η πορεία όμως της Τορίνο, παίρνει την κατιούσα. Το δυστύχημα στοιχειώνει το παρόν και το μέλλον της ομάδας. Μετά από μέτριες περιόδους, το 1959 υποβιβάζεται στη Serie Β. Την επόμενη χρονιά κερδίζει αμέσως την άνοδο, αλλά τίποτα πια δεν είναι ίδιο. Στις τρεις δεκαετίες που ακολουθούν, η Τορίνο είναι καταδικασμένη να ζει με τα φαντάσματα του παρελθόντος. Ο τίτλος του 1976 είναι απλώς ένας διάττοντας αστέρας. Ακολουθεί η κατάκτηση ενός κυπέλλου το 1993, αλλά η ομάδα από δω και στο εξής θ’ ακροβατεί ανάμεσα στις δύο πρώτες κατηγορίες του Campionato.
Τίποτα πιά, δεν μπορεί να ξαναφέρει πίσω την παλιά αίγλη της ομάδας. Παίκτες σαν τον Ματσόλα, τον Γκρέτζαρ, τον Λόικ, τον Ριγκαμόντι, τον Οσολα, τον Γκαμπέτο, τον Φεράρις, τον Καστιλιάνο, τον Σάουρο Τομά και τα υπόλοιπα "διαμάντια" της Τορίνο, που διέπρεψαν τη δεκαετία του ’40, και τα οποία αδικήθηκαν κατάφορα από την μοίρα, δυστυχώς δεν ξαναγεννήθηκαν.
Και όμως η τραγωδία αυτή έμελλε να επαναληφθεί το 1958 με την αγγλική Μάντσεστερ Γιουνάιτιντ.
Ήταν 6 Φεβρουαρίου του 1958....

Η Γιουνάιτεντ αντιμετώπισε στο Βελιγράδι τον Ερυθρό Αστέρα, στη ρεβάνς του πρώτου παιχνιδιού στο οποίο η Μάντσεστερ είχε επικρατήσει με 2-1.
Η ομάδα του Μπάσμπι προηγείτο με 3-0 πριν καν συμπληρωθεί το πρώτο μισάωρο, με δύο από τα γκολ να έχουν σημειωθεί από τον Μπόμπι Τσάρλτον. Ειδικά το δεύτερο, ένας κεραυνός από 25 μέτρα, άφησε άφωνους τους φιλάθλους στο γήπεδο.
Κι αυτό γιατί, παρά την εκπληκτική εκτίναξή του, ο μαυροντυμένος Μπεάρα, ένας από τους καλύτερους τερματοφύλακες στην ιστορία του ποδοσφαίρου, δεν μπόρεσε να σταματήσει την πορεία της προς τα δίχτυα.
Μέχρι τότε, κανείς δεν είχε διανοηθεί να προκαλέσει τον Μπεάρα από τόσο μακριά και να τον νικήσει. Στο δεύτερο ημίχρονο, ο Ερυθρός Αστέρας μπόρεσε να ισορροπήσει κάπως και με τη βοήθεια κάποιων σφυριγμάτων, όπως σημείωναν οι αγγλικές εφημερίδες της εποχής, να ισοφαρίσει το σκορ σε 3-3, που όμως έδινε την πρόκριση στη Γιουνάιτεντ.


Την επομένη το πρωί, στις 6 Φεβρουαρίου, όταν το πούλμαν της Γιουνάιτεντ κατευθυνόταν στο αεροδρόμιο, ελάχιστα μέλη της αποστολής χάζευαν τη διαδρομή. Οι περισσότεροι κοιμούνταν στις θέσεις τους, αποκαμωμένοι από το γλέντι της προηγούμενης νύχτας. Μίας νύχτας που ξεκίνησε με μία δεξίωση στη Βρετανική πρεσβεία του Βελιγραδίου και συνεχίστηκε στο ξενοδοχείο μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες.
Η αποστολή της ομάδας καθυστέρησε στο αεροδρόμιο αρκετή ώρα, αφού ο Τζον Μπέρι είχε χάσει το διαβατήριό του. Και χωρίς διαβατήριο δεν μπορούσες να φύγεις από εκεί. Οι άνθρωποι της Γιουνάιτεντ πανικοβλήθηκαν λιγάκι, ειδοποίησαν την πρεσβεία για το πρόβλημα και γύρισαν στο ξενοδοχείο. Έκαναν άνω κάτω το δωμάτιο που έμενε ο Μπέρι, έψαξαν μέχρι και στα σκουπίδια του ξενοδοχείου, αλλά τελικά το διαβατήριο του Μπέρι βρέθηκε…μέσα στη βαλίτσα του.
Όλα τα μέλη της αποστολής, μετά την ταλαιπωρία των τριών τελευταίων ημερών, ανυπομονούσαν να επιστρέψουν στο Μάντσεστερ και οι ποδοσφαιριστές περισσότερο από όλους, καθότι το Σάββατο είχαν ένα σημαντικό παιχνίδι που μπορεί να έκρινε και τον τίτλο κόντρα στη Γουλβς, το σπουδαιότερο αντίπαλό τους εκείνη τη χρονιά. Το ενδεχόμενο μεγαλύτερης ταλαιπωρίας ήταν εκείνο που είχε ωθήσει τους ανθρώπους της Γιουνάιτεντ να μισθώσουν μία πτήση τσάρτερ, με ένα αεροσκάφος των βρετανικών αερογραμμών της BEA (που αργότερα θα μετονομαστεί σε British Airways), ένα δικινητήριο τύπου Elizabeth. Αυτός ο τύπος είχε ένα πολύ καλό ιστορικό ασφαλείας, γεγονός που επιβεβαιωνόταν και από την επιλογή της Βασίλισσας να πετά με αυτόν τον τύπο του αεροσκάφους.

Η πτήση της Γιουνάιτεντ από το Βελιγράδι προς το Μάντσεστερ δεν θα γινόταν απευθείας, αλλά με ενδιάμεσο σταθμό το Μόναχο, όπου θα γινόταν ο ανεφοδιασμός σε καύσιμα. Όταν το αεροπλάνο άφησε το Βελιγράδι, ο καιρός ήταν καλός με ήλιο και χωρίς σύννεφα. Μόλις όμως μπήκε στον εναέριο χώρο της Γερμανίας, οι καιρικές συνθήκες άλλαξαν δραματικά.
Ο ουρανός σκοτείνιασε, άρχισαν κάποιες αναταράξεις, ενώ την ώρα που οι δύο πιλότοι άρχισαν τη διαδικασία της καθόδου, ο διάδρομος του αεροδρομίου του Μονάχου είχε ήδη σκεπαστεί από χιόνι.
Παράλληλα, η πυκνή ομίχλη, που περιόριζε την ορατότητα, ανάγκασε τους πιλότους να επιλέξουν τη διαδικασία προσέγγισης μέσω των οργάνων. Μόλις το αεροπλάνο προσγειώθηκε, χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα, ανακοινώθηκε στους επιβάτες ότι θα έπρεπε να αποβιβαστούν γιατί θα χρειάζονταν περίπου 40 λεπτά για τον ανεφοδιασμό του αεροπλάνου.

Ο δημοσιογράφος Φρανκ Τέιλορ, της εφημερίδας του Μάντσεστερ Chronicle, θυμόταν ότι «..μόλις άνοιξε η πόρτα του αεροπλάνου για να κατέβουμε, μέσα στην καμπίνα όρμησε ένας αέρας, τόσο παγωμένος, λες και προερχόταν από τις στέπες της Σιβηρίας.
Πρώτος κατέβηκε προσεκτικά ο Ντάνκαν Εντουαρντς, που σήκωσε το γιακά του για να προστατευτεί από τον παγωμένο αέρα, ενώ φώναξε στους άλλους να προσέχουν που πατάνε εξαιτίας του πάγου που είχε πιάσει στο έδαφος…».
Μόλις όλοι οι επιβάτες έφτασαν στη ζεστασιά του τέρμιναλ, άρχισαν να τριγυρνάνε στα καταστήματα για να αγοράσουν κάποιο αναμνηστικό ή αναζήτησαν να πιούν κάτι ζεστό στο μπαρ. Στις 2.15 μετά το μεσημέρι, όλοι ειδοποιήθηκαν να επιστρέψουν στο αεροπλάνο, αφού ο ανεφοδιασμός είχε ολοκληρωθεί και όλα ήταν έτοιμα για τη συνέχεια του ταξιδιού.
Καθώς επέστρεφαν στο αεροπλάνο, ο Ρότζερ Μπέρν, ένας από τους παίκτες της Γιουνάιτεντ, παρατήρησε ότι μέσα στα 40 λεπτά που διήρκεσε ο ανεφοδιασμός, οι τροχοί του αεροπλάνου είχαν καλυφθεί από το χιόνι. Παρόλα αυτά, κανείς δεν ανησυχούσε και οι περισσότεροι ανυπομονούσαν να επιστρέψουν στο αεροπλάνο για να φάνε, να κοιμηθούν ή να παίξουν χαρτιά.
Ο Μπιλ Φουλκς, ένας από τους μεγαλύτερους πλάγιους μπακ που ανέδειξε το αγγλικό ποδόσφαιρο, έλεγε με σιγουριά «..θα προσγειωθούμε στο Μάντσεστερ στις 7 το απόγευμα..».
Στις 2.19 ο πύργος ελέγχου έδωσε άδεια στον κυβερνήτη Τζέιμς Θέιν και τον συγκυβερνήτη Κεν Ρέιμεντ να απογειωθούν. Οι επιβάτες άκουσαν το θόρυβο που έκαναν οι μηχανές και το αεροπλάνο άρχισε να κινείται στο διάδρομο. «Θυμάμαι ότι κοιτούσα από το παράθυρο για να δω τη στιγμή που οι τροχοί θα ξεκολλούσαν από το έδαφος και θα απογειωνόμασταν. Μόλις η ισχύς των μηχανών μεγάλωσε και αρχίσαμε να αναπτύσσουμε ταχύτητα, ξαφνικά φρενάραμε και το αεροπλάνο σταμάτησε στη μέση του διαδρόμου, χωρίς κανείς να ξέρει το γιατί..» θα γράψει αργότερα ο Μπόμπι Τσάρλτον.
Οι πιλότοι σταμάτησαν το αεροσκάφος εξαιτίας ενός περίεργου θορύβου που άκουσαν στη μία από τις δύο μηχανές, που όπως ισχυρίστηκε αργότερα ο κυβερνήτης Τζέιμς Θέιν, οφειλόταν στην υπερτροφοδοσία με καύσιμα, γεγονός που συχνά συνέβαινε σε αεροσκάφη αυτού του τύπου, ιδιαίτερα σε αεροδρόμια που βρίσκονταν σε μεγάλο ύψος σε σχέση με το ύψος της θάλασσας, όπως το αεροδρόμιο του Μονάχου.
Τα δικινητήρια Elizabeth είχαν τόσο ισχυρές μηχανές, που μπορούσαν να απογειωθούν και με τη μία μόνο μηχανή. Οι πιλότοι ετοιμάστηκαν για μία δεύτερη προσπάθεια απογείωσης στις 2.34, αλλά και πάλι το αεροπλάνο που ξεκίνησε σταμάτησε στη μέση του διαδρόμου, αφού η μία μηχανή παρουσίαζε τον ίδιο παράξενο θόρυβο.
Στο εσωτερικό του αεροπλάνου, άρχισε να δημιουργείται μία ανησυχία και ο πανύψηλος πρώην τερματοφύλακας της εθνικής Αγγλίας, Φρανκ Σουιφτ, που συνόδευε την αποστολή ως δημοσιογράφος της εφημερίδας News of the World, σηκώθηκε από τη θέση του και φώναξε «..τι στο διάβολο συμβαίνει και δεν μπορούμε να σηκωθούμε;» Ένας συνοδός από το πλήρωμα της καμπίνας είπε στους επιβάτες ότι υπάρχει ένα μικρό αλλά όχι ανησυχητικό πρόβλημα, που θα χρειαζόταν λίγη ώρα για να διορθωθεί και κάλεσε τους επιβάτες να αποβιβαστούν και πάλι. Καθώς κατευθύνονταν πάλι προς το τέρμιναλ του αεροδρομίου, ο δημοσιογράφος Φρανκ Τέιλορ, που είχε υπηρετήσει στη βρετανική πολεμική αεροπορία (και ο οποίος αργότερα θα γράψει το βιβλίο The day a Team Died), είπε στον Τσάρλτον που ήταν ανήσυχος «..όποιο και να είναι το πρόβλημα, δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος.
Ο πιλότος μπορεί να διακόψει ανά πάσα στιγμή τη διαδικασία απογείωσης, πριν το αεροπλάνο αναπτύξει πλήρη ισχύ, χωρίς κίνδυνο για τους επιβάτες..».
Πριν ακόμη οι επιβάτες προλάβουν να πιουν τον καφέ που παρήγγειλαν, ειδοποιήθηκαν να επιστρέψουν στο αεροπλάνο. Ο Μπιλ Φουλκς θα πει αργότερα στους δημοσιογράφους «..αυτή η ειδοποίηση δεν μου άρεσε…ήρθε πολύ γρήγορα…μέσα σε 10 λεπτά πρόλαβαν να διορθώσουν τη βλάβη…;».
Το ίδιο ανήσυχος ήταν και ο Φρανκ Τέιλορ, που ήξερε ότι υπήρχαν κίνδυνοι από τον πάγο που θα μπορούσε να «κάτσει» στα φτερά. Και είχαν δίκιο, αφού ο κυβερνήτης Θέιν αργότερα θα παραδεχτεί ότι «..με τον Κεν, τον συγκυβερνήτη, δεν βγήκαμε καθόλου από το κοκπιτ, απλά κουβεντιάσαμε για τη χιονόπτωση που είχε αραιώσει, κοιτάξαμε τα φτερά από την καμπίνα, που έμοιαζαν εντάξει και αποφασίσαμε να πετάξουμε χωρίς να βάλουμε να καθαρίσουν τα φτερά».
Οι επιβάτες ήταν ανήσυχοι. Ο Μπόμπι Τσάρλτον με τον συμπαίκτη του Ντένις Βάιολετ, ήρθαν στο μπροστινό μέρος του αεροπλάνου, αλλάζοντας θέσεις με τους Τόμι Τέιλορ και Ντέιβ Πεγκ, οι οποίοι οδηγούμενοι από μία έμπνευση που θα αποδεικνυόταν τραγική στη συνέχεια, μετακινήθηκαν στο πίσω μέρος του αεροπλάνου, επειδή πίστεψαν ότι θα ήταν περισσότερο ασφαλείς.
Όταν όλοι τακτοποιήθηκαν στις θέσεις τους, πάλι υπήρξε μία καθυστέρηση καθώς από το μέτρημα διαπιστώθηκε ότι έλειπε ένας επιβάτης, ο δημοσιογράφος Αλφ Κλάρκ της Manchester Evening Chronicle, που καθυστέρησε στο τέρμιναλ, γιατί τηλεφώνησε στην εφημερίδα του να ενημερώσει για τα προβλήματα της πτήσης. Στις 2.56 ο κυβερνήτης Θέιν πήρε άδεια από τον πύργο ελέγχου για να ξεκινήσει τις διαδικασίες απογείωσης. Στις 3.02 ο πύργος ελέγχου ενημερώνει τον Θέιν και τον συγκυβερνήτη Ρέιμεντ ότι είχαν στη διάθεσή τους 2 λεπτά για να απογειωθούν.
Από εκεί και μετά, άρχισε η αντίστροφη μέτρηση για 23 από τα 43 άτομα που επέβαιναν στο αεροπλάνο. Το αεροπλάνο άρχισε να χάνει ταχύτητα και να πλησιάζει τον φράκτη στο τέλος του διαδρόμου. «Θεέ μου, δεν θα τα καταφέρουμε», ήταν τα τελευταία λόγια του συγκυβερνήτη Ρέιμεντ, ενώ ο αρχηγός της Γιουνάιτεντ, ο Ρότζερ Μπερν, τραύλισε «..θα σκοτωθούμε..!». Σαν ψίθυρος από μακριά ήρθαν τα λόγια του Μπίλι Γουίλαν, ενός αφοσιωμένου καθολικού «..ό,τι και αν γίνει, είμαι έτοιμος..».
Αμέσως μετά, το αεροπλάνο πέφτει πάνω στον φράκτη, βγαίνει στο δρόμο έξω από το αεροδρόμιο και το δεξί του φτερό διαλύεται πάνω σε ένα σπίτι, που αμέσως πιάνει φωτιά.
Σαν από θαύμα, μία γυναίκα που βρισκόταν μέσα στο σπίτι, η Αννα Γουίνκλερ με τα τρία της παιδιά, κατορθώνουν να βγουν από το φλεγόμενο οίκημα χωρίς να πάθουν το παραμικρό. Το αεροπλάνο, έχοντας χάσει το ένα φτερό και ένα μέρος της ουράς, αρχίζει να στριφογυρίζει τρελά πάνω στο χιονισμένο έδαφος, σαν μια μεθυσμένη μεταλλική μπαλαρίνα που χορεύει με παρτενέρ το θάνατο.
Ένας ανατριχιαστικός θόρυβος από μέταλλα που σέρνονται και στριγκλίζουν. Το πληγωμένο αεροσκάφος κτυπά με δύναμη σε ένα δέντρο και αμέσως μετά, πέφτει με ορμή πρώτα με το πίσω μέρος σε ένα ξύλινο υπόστεγο, όπου μέσα βρισκόταν ένα βυτίο με καύσιμα. Ακολουθεί μία φοβερή έκρηξη και ένα τεράστιο μπουκέτο με φλόγες ανοίγει προς τον γκρίζο βαυαρικό ουρανό.
Το ρολόι έξω από το ΟλντΤραφορντ έδειχνε λίγο μετά τις τρεις το μεσημέρι και ο μουντός αγγλικός ουρανός έγινε ακόμα ποιο σκοτεινός στην είδηση που μεταδιδόταν συνέχεια και συνέχεια από όλα τα μέσα ενημέρωσης στο «νησί»: « Τραγωδία στο Μόναχο. Το αεροπλάνο που μετέφερε την ομάδα της Μάντσεστερ Γιουναιτεντ συντριβεί λίγο μετά την απογείωση του παρασύροντας στο θάνατο 21 άτομα. Ανάμεσα τους και οκτώ βασικά στελέχη της ομάδας των «κόκκινων διαβόλων. Το αεροσκάφος εκτελούσε τη πτήση, Βελιγράδι-Μόναχο-Μαντσεστερ».

Νεκροί ανασύρθηκαν 7 παίκτες της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ: ο αριστερός μπακ και αρχηγός Ρότζερ Μπερν (με 33 συμμετοχές στην εθνική Αγγλίας), ο αναπληρωματικός στην ίδια θέση Τζεφ Μπεντ, ο δεξιός μέσος Έντι Κόλμαν, ο κεντρικός αμυντικός Μαρκ Τζόουνς, ο αριστερός Ντέιβιντ Πέγκ (1 φορά διεθνής με την Αγγλία) και οι μεσοεπιθετικοί Τόμι Τέιλορ, Λάιαμ «Μπίλι» Γουίλαν (4 φορές διεθνής με τη Δημοκρατία της Ιρλανδίας). Επίσης, νεκροί βρέθηκαν ο γραμματέας του συλλόγου Γουόλτερ Κρίκμερ ,οι προπονητές Μπερτ Γουόλι και Τομ Κάρι, καθώς και 8 δημοσιογράφοι που ταξίδευαν με την ομάδα, μεταξύ των οποίων η παλιά δόξα της Μάντσεστερ Σίτι και της Εθνικής Αγγλίας, Φρανκ Σουίφτ.
Οι τραυματίες μεταφέρθηκαν γρήγορα στο νοσοκομείο «Ρέχτς ντερ Ίζαρ» της γερμανικής πόλης. Πιο σοβαρά από όλους ο Ντάνκαν Έντουαρντς , ο πιο χαρισματικός νέος παίκτης στην Αγγλία, μόλις 21 ετών, διεκομίσθη σε κόμμα , για να αφήσει την τελευταία του πνοή 2 εβδομάδες αργότερα, στις 21 Φεβρουαρίου.
Ο Έντουαρντς, έκανε το ντεμπούτο του με την κόκκινη φανέλα της Μαν. Γιουν. σε ηλικία 16 ετών και πρόλαβε να αγωνιστεί σε 175 αγώνες (21 γκολ), από το 1952 ως το 1958. Στη δε εθνική Αγγλίας, είχε 18 συμμετοχές. Ο προπονητής Ματ Μπάσμπι, με βαριά τραύματα στο στήθος, θα σταθεί πιο τυχερός. Θα «ξεγελάσει» το θάνατο και θα βγει από το νοσοκομείο μετά από 63 ημέρες.  Οι επιζώντες Τσάρλτον, Βάιολετ , Μόργκανς, Φούλκς και Γκρεγκ συνέχισαν να αγωνίζονται στους «μπέμπηδες», μαζί με τους παίκτες που προωθήθηκαν από την ομάδα των νέων, φθάνοντας ως το τελικό του κυπέλλου Αγγλίας 1958 μετά από μερικούς μήνες .
Εκεί ηττήθηκαν από την Μπόλτον με 2-0. Αλλά μόνο ηττημένοι δε θα μπορούσαν να είναι. Το ποδόσφαιρο και ο κόσμος γενικότερα, ακόμα θρηνούσε τα «μωρά» του Μπάσμπι που με το παιχνίδι τους, έδιναν τις καλύτερες προοπτικές για ένα μέλλον γεμάτο επιτυχίες, τόσο στον αγγλικό όσο και στον ευρωπαϊκό χώρο. Την παγωμένη, όμως, εκείνη μέρα στο Μόναχο, στις 6 Φεβρουαρίου του 1958, ο θάνατος δεν είχε την ίδια γνώμη: παραμόνευε για να αφήσει τον κόσμο του ποδοσφαίρου φτωχότερο.


ΟΙ 23 ΑΠΟΒΙΩΣΑΝΤΕΣ
- Ρότζερ Μπερν , 29 ετών, γεννήθηκε στο Μάντσεστερ, αποτεφρώθηκε μετά το δυστύχημα
- Τζοφ Μπεντ, 25 ετών, ενταφιάστηκε στην εκκλησία του Αγ. Ιωάννη, στο «Irlam o'the Heights», Μάντσεστερ
- Έντι Κόλμαν, 21 ετών, γεννήθηκε στο Σάλφορντ, ενταφιάστηκε στο «Weaste» του Σάλφορντ
- Ντάνκαν Έντουαρντς, 21 ετών, γεννήθηκε στο Ντάντλει, ενταφιάστηκε στο Ντάντλει
- Μαρκ Τζόουνς, 24 ετών, γεννήθηκε στο Μπάρνσλει, ενταφιάστηκε στο Wombwell του Μπάρνσλει
- Ντέιβιντ Πέγκ, ετών 22, γεννήθηκε στο Ντονκάστερ, ενταφιάστηκε στο Ρεντχάουζ του Ντονκάστερ
- Τόμι Τέιλορ, 26 ετών, γεννήθηκε στο Μπάρνσλει, ενταφιάστηκε στο Monk Breton, του Μπάρνσλει
- Λάιαμ «Μπίλι» Γουίλαν, 22 ετών, ενταφιάστηκε στο Glasnevin του Δουβλίνου
- Γουόλτερ Κρίκμερ, γραμματέας της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ
- Μπερτ Γουόλι, μέλος του προπονητικού τιμ, παλιός αριστερός μπακ της Μαν. Γιουν. , υπεύθυνος των ομάδων νέων
- Τομ Κάρι, γυμναστής
- Αλφ Κλαρκ, δημοσιογράφος
- Ντον Ντέιβις, δημοσιογράφος
- Τζορτζ Φόλοους, δημοσιογράφος
- Τομ Τζάκσον, δημοσιογράφος
- Άρτσι Λέντβρουκ, δημοσιογράφος
- Χένρι Ρόουζ, δημοσιογράφος
- Έρικ Τόμπσον, δημοσιογράφος
- Φρανκ Σουίφτ, δημοσιογράφος, παλιός τερματοφύλακας της Μάντσεστερ Σίτι και διεθνής με την εθνική Αγγλίας
- Κένεθ Ρέιμεντ, συγκυβερνήτης του αεροπλάνου
- Μπέλα Μίκλος, ταξιδιωτικός πράκτορας
- Γουίλι Σάτινοφ, φίλαθλος
- Τομ Κέιμπλ, αεροσυνοδός

ΟΙ 20 ΔΙΑΣΩΘΕΝΤΕΣ
- Ματ Μπάσμπι, προπονητής της Μάντσεστερ Γιουν.
- Τζόνι Μπέρι, παίκτης
- Τζάκι Μπλαντσφλάουερ, παίκτης
- Μπόμπι Τσάρλτον, παίκτης
- Μπιλ Φουλκς, παίκτης
- Χάρι Γκρεγκ, παίκτης (τερματοφύλακας)
- Κεν Μόργκανς, παίκτης
- Άλμπερτ Σκάνλον, παίκτης
- Ντένις Βάιολετ, παίκτης
- Ρέι Γούντ, παίκτης
- Φράνκ Τέιλορ, δημοσιογράφος
- Πίτερ Χάουαρντ, φωτογράφος
- Τεντ Έλυαρντ, φωτογράφος
- Βέρα Λούκιτς και - η κόρη της, επιβάτες του αεροπλάνου, διασωθείσες από τον παίκτη Χάρι Γκρεγκ
- Μίκλος, σύζυγος του ταξιδιωτικού πράκτορα που οργάνωσε το ταξίδι και σκοτώθηκε στο δυστύχημα - Ν. Τομάσεβιτς, επιβάτης
- Τζέιμς Θέιν, πιλότος, κυβερνήτης του αεροπλάνου
- Ροζμαρι Σέβερτον, αεροσυνοδός
- Μάργκαρετ Μπέλις, αεροσυνοδός




Πηγές:
sport-fm.gr - Χρήστος Χαραλαμπόπουλος
contra.gr - Κώστας Μπράτσος
Σήμερα άλλη μια ομάδα βρήκε το τραγικό της τέλος. Στην περίπτωση της Μάντσεστερ επειδή είχε την υποτήριξη των οπαδών της και μια βαριά φανέλα και λίγο τύχη μπόρεσε να ξαναγίνει μεγάλη.
Η Τορίνο δεν ξανάγινε ποτέ μεγάλη με εξαίρεση την κατάκτηση-αναλαμπή του πρωταθλήματος του 1976. Η μοίρα για την μικρής φήμης Τσαπεκονένσε θα είναι ιδιαίτερα σκληρή. Δεν πρόλαβε να φτιάξει το DNA μιας μεγάλης ομάδας διότι όπως όλοι γνωρίζουμε το DNA ξαναδημιουργεί πιστά αντίγραφα.