Η άγνωστη αερομαχία του 1995 στη Λίνδο της Ρόδου μεταξύ ελληνικών F-1CG και τουρκικών F-16C

 


Ρόδος, 8 Φεβρουαρίου 1995: Σχηματισμός 4 τουρκικών F-16 εισέρχεται στο FIR Αθηνών χωρίς να καταθέσει σχέδια πτήσης, κατά την πάγια τουρκική τακτική.
Το ΕΚΑΕ δίνει άμεσα εντολή στα
αεροσκάφη ετοιμότητας να απογειωθούν. Σύντομα η παράβαση των κανόνων εναέριας κυκλοφορίας εξελισεται σε παραβίαση του Ελληνικού εναέριου χώρου.
Ένα ζευγάρι Μιράζ F-1CG που μετασταθμεύουν στην 126η Σμηναρχία μάχης στο Ηράκλειο αρχίζουν να τροχοδρομούν και σε λίγες στιγμές βρίσκονται στον αέρα και καθ'οδόν προς τα άγνωστα ίχνη..
Δύο χρόνια νωρίτερα ένας ακόμα συνάδελφος των 2 χειριστών ο Νικόλαος Σιαλμάς ξεκινούσε κάπως έτσι την ημέρα του: υπερασπιζόμενος τους Ελληνικούς ουρανούς απο τον ανατολίτη εισβολέα.Η τραγική απώλεια του χειριστή της 342 σαφώς και δεν είχε ξεχαστεί απο τους Έλληνες αεροπόρους...
Το merge (σύγκλιση)  των δύο σχηματισμών γίνεται 6 ναυτικά μίλια δυτικά των ακτών της Καρπάθου ,στις 11.37 και ενώ τα τουρκικά α/φη είχαν πάρει πορεία προς τις μικρασιατικές ακτές.
Κατα την διάρκεια της εμπλοκής με τα σαφώς πιο σύγχρονα F-16 ,οι πιλότοι της 334 καταφέρνουν να απομονώσουν το F-16 του υποσμηναγού Μουσταφά Γιλντιρίμ χρησιμοποιώντας τακτικές αμοιβαίας υποστήριξης που είχαν αναπτυχθεί ειδικά για την αντιμετώπιση των ανώτερων σε πτητικά χαρακτηριστικά μαχητικών της LM..
O Τούρκος εισβολέας προσπαθώντας να αποτινάξει το στενό μαρκάρισμα των 2 Mirage κατα την διάρκεια της εμπλοκής, εκτελεί βύθιση με μεγαλύτερο βαθμό καθόδου απο αυτό που θα έπρεπε..
Προσπαθώντας να βγεί απο την βουτιά συνειδητοποιεί ότι δεν θα τα καταφέρει και εκτινάσσεται με επιτυχία.
Λίγα δευτερόλεπτα αργότερα το αεροσκάφος του καρφώνεται στα νερά του Αιγαίου 16 μίλια νοτιανατολικά των ακτών της Ρόδου και η 334 σημειώνει ακόμα ένα maneuver kill εκδικούμενη τον θάνατο του υποσμηναγού Νίκου Σιαλμά.
Μόλις το περιστατικό γίνεται γνωστό, ένα ε/π ΑΒ205 απογειώνεται απο την Ρόδο και μετά απο 20 λεπτά διασώζει τον Τούρκο χειριστή ,ο περίπατος του οποίου στον ελληνικό εναέριο χώρου διεκόπη με πολύ δυσάρεστο τρόπο...
Μετά απο μια σύντομη παραμονή σε νοσοκομείο της Ρόδου ,ένα C-130 της ΠΑ που απογειώθηκε απο την Ρόδο μεταφέρει τον ανατολίτη εισβολέα σε Τουρκικό αεροδρόμιο, γεγονός με το οποίο αποτελεί και defacto αναγνώριση της "στρατικοποίησης" των Δωδεκανήσων και της επάρκειας των ελληνικών σωστικών μέσων απο την Τουρκία..
Ενδεικτική της θρασύδειλης στάσης της τουρκικής ηγεσίας είναι η παντελής έλλειψη των συνηθισμένων λεονταρισμών όταν η τουρκική αυθαιρεσία συναντά έμπρακτη αντίδραση απο τις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις.
Το Mirage F1 στην ΠΑ
Το χρονικό της ένταξης του Mirage F.1CG  στην ΠΑ ξεκίνησε επί εποχής  δικτατορίας του Ταξίαρχου ∆. Ιωαννίδη (25/11/1973- Ιούλιος 1974) με την έναρξη των συνομιλιών και των διαπραγματεύσεων με τη γαλλική κυβέρνηση και την Avions Marcel Dassault-Breguet Aviation (AMD-BA),μετά την άρνηση των ΗΠΑ να πουλήσουν στη χώρα μας 36 Phantom F-4E.
H συμφωνία για την αγορά 40 μαχητικών αεροσκαφών Mirage F 1C υπεγράφη στις 16 Ιουνίου του 1974, έναν περίπου μήνα πριν την τουρκική εισβολή στην Κύπρο.
Με βάση τη συμφωνία, κάθε ένα από τα νέα αεροσκάφη που θα αποκτούσε η  Πολεμική Αεροπορία θα κόστιζε 17, 5 εκατομμύρια γαλλικά φράγκα και θα αποπληρωνόταν τοις μετρητοίς, σε αντίθεση με ό,τι συνέβαινε με τις αγορές αμερικάνικων αεροσκαφών, όπου οι αποπληρωμή γινόταν σταδιακά μέσω FMS...
Λίγο αργότερα αυτό θα άλλαζε και η αποπληρωμή των γαλλικών μαχητικών θα γινόταν επίσης σταδιακά μέχρι το 1983. Το πρόβλημα όμως με την ελληνική παραγγελία ήταν ότι η γαλλική εταιρεία δεν μπορούσε να παραδώσει τα πρώτα αεροσκάφη παρά μόνο το 1977 τρία δηλαδή χρόνια αργότερα.
Η Ελλάδα χρειαζόταν όμως τα αεροσκάφη άμεσα και έτσι αποφασίστηκε μετά από μεσολάβηση του Γάλλου Προέδρου Ζισκάρ Ντ’ Εσταίν, η ταχύτερη δυνατή παράδοση των 40 Mirage F 1C που είχαν παραγγελθεί. Αυτό θα γινόταν εφικτό μέσω της καθυστέρησης των παραδόσεων στην γαλλική Αεροπορία. Kαι εδώ είναι που αρχίζει ο Μαραθώνιος, ιδιαίτερα για τους  Έλληνες τεχνικούς.
Χρειάστηκε να αντιμετωπιστούν προβλήματα γλώσσας καθώς τα εγχειρίδια που αφορούσαν τεχνικούς και χειριστές ήταν γραμμένα στη γαλλική.
Από εκεί και πέρα όταν τα πρώτα F1CG (G: Greece) έφτασαν στην 114 Π.Μ. τον Αύγουστο του 1975, η γαλλική Αεροπορία δεν είχε καν συμπληρώσει χρονικό διάστημα διετίας με τα δικά της πανομοιότυπα F1C σε επιχειρησιακή χρήση.
Παρά το γεγονός αυτό, σε χρονικό διάστημα μικρότερο των έξι μηνών και λίγο πριν το τέλος του 1975 ορισμένα από τα αεροσκάφη που είχαν ενταχθεί στη δύναμη της 342 Μ.Π.Κ. άρχισαν να πραγματοποιούν επιχειρησιακές εξόδους μαζί με τα F-102A που η τελευταία επίσης διέθετε εκείνη την εποχή! Και τα 40 Mirage F1CG που είχαν παραγγελθεί τον Ιούνιο του 1974, παραδόθηκαν τελικά στην Π.Α. μέχρι και τον Απρίλιο του 1978 και εντάχθηκαν στη δύναμη των 342 και 334 Μ.Π.Κ. της 114 Πτέρυγας Μάχης στην Τανάγρα.
Τα Ελληνικά F1CG δε διέφεραν από τα F1C της Armee de l’Air αφού κυριολεκτικά «τραβήχτηκαν» από τη γραμμή παραγωγής, που από τα μέσα του 1973 άρχισε να λειτουργεί για λογαριασμό της τελευταίας αλλά και της Νοτιοαφρικάνικης Αεροπορίας (SAAF), που άρχισε να παραλαμβάνει τα πρώτα από τα 16 συνολικά F1CZ που είχε παραγγείλει, τον Απρίλιο του 1975.
Να σημειώσουμε εδώ ότι η δεύτερη Μοίρα της Π.Α. που εφοδιάστηκε με Mirage F 1CG η 334 ΜΠΚ ιδρύθηκε επίσημα το Μάιο του 1977 και «έσπασε» μία παράδοση με διάρκεια 36 ολόκληρων χρόνων... Πήρε αριθμό μικρότερο του θρυλικού για την ιστορία της Πολεμικής Αεροπορίας, 335...
Ήταν κάτι που αποφασίστηκε από τον ίδιο τον τότε Υπουργό Εθνικής Άμυνας, Ε. Αβέρωφ και παρά το ότι προκάλεσε κάποιες αντιδράσεις, τελικά «πέρασε» και καθιερώθηκε. Κατά το χρονικό διάστημα των 28 ετών που το Mirage F 1CG έμεινε σε υπηρεσία, η 342 ΜΠΚ που πάντα είχε και την ευθύνη της λειτουργίας του ΣΜΕΤ για τον τύπο, παρέμεινε στην 114 Π.Μ. στην Τανάγρα, εκτελώντας αποστολές αναχαίτισης ακόμη και μετά την παραλαβή των 40 Mirage 2000 EGM/BGM και την επιχειρησιακή ενεργοποίησή τους από τις 331 και 332 ΜΠΚ. Το ΣΜΕΤ του Mirage F 1CG διέθετε προσομοιωτή αλλά δεν είχε στη διάθεσή του διθέσια αεροπλάνα για τη μετάβαση των νέων χειριστών στον τύπο.
Όσο για την 332 ΜΠΚ, αυτή παρέμεινε στην 114 Π.Μ. μέχρι και το καλοκαίρι του 1989. Τότε μεταστάθμευσε στο αεροδρόμιο του Ηρακλείου της Κρήτης, όπου έδρευε η 126 Σμηναρχία Μάχης και έγινε η μοναδική Μοίρα αναχαίτισης στο νησί και κατ’ επέκταση στο Νοτιοανατολικό Αιγαίο.
Όταν η 334 ΜΠΚ διαλύθηκε στις 12 Ιουλίου του 2000 και τα αεροσκάφη της πέρασαν στη δύναμη της 342 ΜΠΚ, είχε συμπληρώσει 69.580 ώρες στον αέρα, πραγματοποιώντας 66.968 εξόδους. Από τις 69.580 αυτές ώρες, οι 3.019 ήταν πτητικές ώρες που μπήκαν κατά τη διάρκεια αναχαιτίσεων τουρκικών αεροσκαφών πάνω από το Αιγαίο..

ΠΗΓΗ