Σαλαμίνα: Η «Ελιά της Όρσας» που επιβιώνει από τη Ναυμαχία της Σαλαμίνας μέχρι σήμερα!

Η «Ελιά της Όρσας» στην Κοινότητα Αιαντείου της Σαλαμίνας, πρόσφατα χρονολογήθηκε από τους ειδικούς του Ινστιτούτου Klorane, στα πλαίσια της αναζήτησης και βράβευσης των αρχαίων ελαιοδένδρων στην Ελλάδα, οι οποίοι υπολόγισαν πως η ηλικία του είναι 2.500 χρόνια.
Σύμφωνα με την προφορική παράδοση το όνομα του δέντρου οφείλεται στην Όρσα μια κοπέλα που έζησε τον 17ο αιώνα και είχε ως
μοναδική προίκα τη συγκεκριμένη ελιά.
Η κοπέλα αυτή είχε ένα τραγικό τέλος, ερωτεύτηκε έναν Τούρκο, ενώ ήταν παντρεμένη και ο σύζυγός την αποκεφάλισε και ήρθε στο νησί με το κεφάλι της μέσα σε ένα ταγάρι…

Η παράδοση του νησιού, που διατηρήθηκε μέχρι τις ημέρες μας από γενιά σε γενιά, αναφέρει ότι την ελιά την είχε φυτέψει ένας πολύ μεγάλος βασιλιάς, ο Στράτος, γι αυτό και είναι η πιο μεγάλη και η πιο παλιά του νησιού.
Πίσω από το όνομα του Στράτου, «κρύβεται» το όνομα του Τυράννου των Αθηνών Πεισίστρατου, ο οποίος έδρασε το 6ο αι. π.Χ.
Σύμφωνα με ιστορικές πηγές ο κυβερνήτης της Αθήνας Πεισίστρατος έδωσε εντολή το 540 π.Χ. σε κάθε Αθηναίο πολίτη ακτήμονα να φυτέψει ελιές.

Ο Πεισίστρατος ανήκε στο γένος των Φιλαϊδών. Ο Φιλαίος ήταν είτε γιος ή εγγονός του Αίαντα, οι απόψεις διίστανται.
Ο Φιλαίος, μαζί με τον Ευρισάκη, παρέδωσε τη Σαλαμίνα στους Αθηναίους, με αντάλλαγμα τον τίτλο του Αθηναίου πολίτη και πήγε να ζήσει στη Βραυρώνα. Όλοι οι απόγονοί του ήταν το γένος των Φιλαϊδών, ένας εκ των οποίων και ο Πεισίστρατος.
Είχε επομένως καταγωγή από την Σαλαμίνα και αυτό ίσως συνέβαλε, μαζί με το γεγονός ότι απελευθέρωσε το νησί από τους Μεγαρείς, στη διατήρηση της προφορικής παράδοσης ότι εκείνος φύτεψε την Ελιά της Όρσας, παράδοση την οποία δείχνει να επιβεβαιώνει η χρονολόγηση του δέντρου, που συμπίπτει με την εποχή φύτευσης του αθηναϊκού ελαιώνα

Η συνολική της περίμετρος της ελιάς της Όρσας είναι δώδεκα μέτρα και ο κεντρικός κορμός είναι 5,70 μέτρα.

Μην ξεχνάμε, άλλωστε, πως πρόκειται για τον μοναδικό ζωντανό οργανισμό που επιβιώνει από τη Ναυμαχία της Σαλαμίνας μέχρι σήμερα!

Φωτογραφίες: Πάρις Ταβιτιάν

ΠΗΓΗ