Οι πεποιθήσεις του Παγανισμού και η πολυθεϊστική αντίληψη

 

Η λέξη Παγανισμός

χρησιμοποιείται όταν κάποιος αναφέρεται σε Προ-Χριστιανικές Θρησκείες και πεποιθήσεις που άνηκαν στους Αρχαίους Πολιτισμούς – του Ελληνικού, του Ρωμαϊκού, του Σκανδιναβικού κ.ο.κ.

Η έννοια αντιπροσωπεύει επίσης σε μερικούς κύκλους την σύγχρονη ιδεολογία της Γουίκα (Wicca) και τους ακόλουθους των αρχαίων πρακτικών.

Η αλήθεια για τον παγανισμό όμως είναι πως η έννοια αφορά μία ιστορικά ανακριβή φράση στο πλαίσιο αυτών των αρχαίων θρησκειών.

Αν και πλέον η λέξη Παγανισμός είναι μία αποδεκτή έννοια και σχεδόν καθορίζει αυτές τις θρησκείες, θα πρέπει να εξετάσουμε από που προήλθε πραγματικά η λέξη και ποιά ήταν η σημασία της, προσπαθώντας να κατανοήσουμε λίγο περισσότερο το θρησκευτικό σύστημα πεποιθήσεων της Αρχαιότητας.

Ο όρος Παγανισμός αναβίωσε κατά την διάρκεια της Αναγέννησης όταν οι συγγραφείς προσπαθούσαν να ανακαθορίσουν τις αρχαίες παραδόσεις μέσα από την συμβατική χριστιανική πίστη τους.

Η λέξη προέρχεται από την λατινική λέξη Paganus που μεταφράστηκε ανακριβώς ως «κάτοικος της χώρας» και «χωριάτης» και έτσι η λέξη αρχικά περιέγραφε καταγωγή και όχι την θρησκεία του ατόμου.

Όμως λόγω της χρήσης της στα Αρχαία Κείμενα οι μεσαιωνικοί συγγραφείς λανθασμένα θεώρησαν πως αναφέρεται σε κάποια θρησκευτική σέκτα και έτσι της προσέδωσαν τις κατάλληλες συνδέσεις με τις θρησκευτικές πεποιθήσεις της Αρχαιότητας.

Στην πραγματικότητα υπήρχε διαφορετική λέξη που περιέγραφε τους «Παγανιστές» με την έννοια που περιγράφονται σήμερα και αυτή η λέξη προήλθε από την τοποθεσία των ανθρώπων της θρησκείας.

Σύμφωνα με τον λόγιο Peter Brown του πανεπιστημίου του Princeton, η λέξη «Έλλην» χρησιμοποιήθηκε αρχικά για να περιγράψει τον Παγανιστή.

Η λέξη φυσικά περιγράφει τον αρχαίο Έλληνα, και με αυτό τον διαχωρισμό ο Χριστιανισμός που εμφανίστηκε σιγά σιγά εκείνη την εποχή ξεχώριζε τους Χριστιανούς από τους μη Χριστιανούς.

Όσοι ήταν από την Ελλάδα παρέμεναν πιστοί στις αρχαίες θρησκευτικές τους πεποιθήσεις και την λατρεία τους στον πολυθεϊσμό μέσα από την πλούσια Φιλοσοφία και παράδοση του Δωδεκαθεισμού, όμως με την απαρχή του Ιουδαϊσμού και του Χριστιανισμού, οι λάτρεις της νέας θρησκείας ήθελαν να σιγουρευτούν πως κανείς δεν θα τους μπέρδευε με τους «Παγανιστές».

Και αφού δεν ήταν Έλληνες, ο όρος τους εξυπηρέτησε άψογα.

Στην Λατινική Δύση ήταν κοινή πρακτική για τις διάφορες θρησκείες να αναφέρονται με εθνικές καταβολές παρά με τους θεούς τους οποίους λάτρευαν.

Καθόριζαν τον εαυτό τους (και στην δική τους Γλώσσα) ως Ρωμαίοι, Έλληνες, Αιγύπτιοι κ.ο.κ.

Αυτή η «ταυτότητα» χρησιμοποιήθηκε λόγω των κοινωνικών και πολιτικών πτυχών που ήταν ενιαίες εκείνη την εποχή στον κόσμο.

Έτσι αυτή η παράδοση «ταυτοποίησης» συνεχίστηκε από τους Πρωτοχριστιανούς.

Έτσι η λέξη Παγανισμός αντικατέστησε αυτή την αναγνώριση κατά την διάρκεια της τελευταίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, καθώς ήταν ευκολότερο να ενσωματωθούν σε αυτή την έννοια όλοι η μη Χριστιανοί.

Σημαντικό στοιχείο αποτελεί το γεγονός πως ο Παγανισμός δεν διαφοροποιεί τις Πολυθειστικές θρησκείες από τις Μονοθειστικές.

Ο αριθμός των θεών δεν εμπεριέχεται στον όρο αφού αρκετοί αποκαλούμενοι παγανιστές δεν θεωρούσαν σημαντικό να ξεχωρίζουν λόγω του αριθμού των θεοτήτων που λάτρευαν.

Οι ακόλουθοι των αρχαίων θρησκειών δεν είχαν εναντιωθεί στην νέα θρησκεία του Χριστιανισμού στην προτίμησή της στην λατρεία ενός και μοναδικού θεού (εξάλλου αρκετές πολυθειστικές παραδόσεις προέκριναν μία πρωταρχική θεότητα ως το επίκεντρο της θρησκείας τους).

Ο Παγανισμός ως τίτλος χρησιμοποιήθηκε μονάχα για να διαχωρίσει εκείνους που δεν ήταν Χριστιανοί ή Εβραίοι, απομονώνοντάς τους σε μία και μοναδική κατηγορία που εύκολα θα μπορούσε να καταστραφεί και να αντικατασταθεί.

Αυτή η προσπάθεια συνδυασμού όλων των μη χριστιανικών θρησκειών κάτω από μία ορολογία ήταν στην ουσία μία έξυπνη στρατηγική που χρησιμοποιήθηκε από τους πρώιμους Χριστιανούς έτσι ώστε να «εξολοθρεύσουν» όλες τις παγανιστικές θρησκείες μονομιάς.

Αν χρησιμοποιήσουμε τις σκανδιναβικές παραδόσεις για παράδειγμα θα διαπιστώσουμε πως οι Βίκινγκς της πρώιμης μεσαιωνικής Περιόδου δεν είχαν κάποιο συγκεκριμένο όνομα για την θρησκεία τους.

Στην πραγματικότητα η λέξη θρησκεία θα ήταν μία άγνωστη λέξη για εκείνους.

Οι σκανδιναβικές φυλές χρησιμοποιούσαν την λέξη «Έθιμα» όπως οι Έλληνες και οι Ρωμαίοι και τα τελετουργικά, οι πεποιθήσεις και οι παραδόσεις ήταν απροσδιόριστες και περνούσαν στις συνειδήσεις του λαού τους μέσα από τα έθιμα παρά από τις διδαχές.

Έτσι αν και η λέξη Παγανισμός χρησιμοποιείται ευρέως για να περιγράψει τους ακόλουθους των διάφορων αρχαίων θρησκειών, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε από που προήλθε η ορολογία και τον λανθασμένο τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιείται.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ΠΗΓΗ