Ανδρέας Συγγρός: Το έργο του εθνικού ευεργέτη

 


O Ανδρέας Συγγρός αποτελεί εθνικό ευεργέτη όχι μόνο για το νοσοκομείο που έλαβε το όνομά του αλλά για όλες τις δωρεές που έκανε υπέρ
της πατρίδος. 

Ο Ανδρέας Συγγρός εκτός από εθνικός ευεργέτης ήταν και ένας διακεκριμένος επιχειρηματίας και πολιτικός. Την εποχή που έζησε, αν εξαιρέσουμε τον βασιλιά, τότε ήταν ο πιο ισχυρός άνδρας στην Ελλάδα.

Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1830 ως Ανδρέας Τσιγγρός. Το Συγγρός, ως πιο εύηχο το υιοθέτησε αρκετά αργότερα. Φοίτησε στην περίφημη σχολή του Θεόφιλου Καΐρη στην Άνδρο και αργότερα σε ένα από τα μεγαλύτερα εμπορικά κέντρα της εποχής, την Ερμούπολη της Σύρου. Ο πατέρας του ήταν γιατρός και το ίδιο επιθυμούσε και για τον γιο του. Αλλά εκείνος είχε αλλού ταλέντο.

Εργάστηκε στην Σύρο και στην Κωνσταντινούπολη και έδειξε από την αρχή πως ο εμπορικός κόσμος του ανήκει. Σε ηλικία 19 ετών, ήταν ήδη διευθυντικό στέλεχος στην νεοσύστατη εταιρεία «Βούρος, Δαμιανός και Σία», η οποία έκανε εμπόριο με την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Τα αφεντικά του κάποια στιγμή τον έκαναν συνεταίρο.

14 χρόνια αργότερα είχε ήδη φτιάξει μια αξιόλογη περιουσία. Δάνεισε μάλιστα και 6 εκατ. δραχμές στο ελληνικό κράτος. Το 1867 μετέφερε την έδρα της εταιρείας του «Συγγρός. Κορωνιός και Σία» στην Αθήνα. Οκτώ χρόνια αργότερα έφτασε λίγο [πριν την χρεοκοπία, λόγω της κρίσης μετά τον Γαλλο-Πρωσικό πόλεμο. Όμως με μερικές ριψοκίνδυνες επιλογές, έσωσε μεγάλο μέρος της και ίδρυσε της «Τράπεζα Κωνσταντινουπόλεως» στην γενέτειρά του.Έναν χρόνο αργότερα επιστρέφει στην Αθήνα και ιδρύει την «Γενική Πιστωτική Τράπεζα», ενώ θα εξαγοράσει και την γαλλοϊταλική εταιρεία που εκμεταλλευόταν μέχρι τότε τα μεταλλεία Λαυρίου, ιδρύοντας την «Ελληνική Λαυρίου». Για να αντιμετωπίσει το κόστος εξαγοράς, προχώρησε στην μετοχοποίηση της. Η μετοχή όμως έπεσε κατακόρυφα και οδήγησε πολλούς ανθρώπους στην καταστροφή. Πρόκειται για το πρώτο σκάνδαλο χρηματιστηρίου στην Ελλάδα, που τότε λειτουργούσε πάνω από το καφενείο «Η Ωραία Ελλάς» στην Ομόνοια.

Όταν η Θεσσαλία ενσωματώθηκε στο ελληνικό κράτος δεν έχασε χρόνο και ίδρυσε ακόμα μια τράπεζα, που ονομάστηκε «Τράπεζα Ηπειροθεσσαλίας», με έδρα τον Βόλο. Οι επιχειρηματικές του δραστηριότητες ήταν πάμπολλες. Επένδυσε στην διάνοιξη της Διώρυγας της Κορίνθου, στην σιδηροδρομική γραμμή Αθηνών – Λαυρίου, την ίδρυση της Πανελληνίου Ατμοπλοΐας και της Εταιρείας σιδηροδρόμων Αθηνών – Πειραιώς. Οι τράπεζές του συμμετείχαν στην σύναψη των δανείων του ελληνικού κράτους και λέγεται πως κρύβεται πίσω από την χρεοκοπία του 1893, με σκοπό να μπορέσει να αγοράσει την Εθνική Τράπεζα.
Από την άλλη πάλι, οι δωρεές του ήταν συχνές και εντυπωσιακές. Το φιλανθρωπικό του έργο ξεπέρασε τα 5 εκατ. δραχμές, ποσό τεράστιο για την εποχή. Ανάμεσα στα πιο εντυπωσιακά έργα του βρίσκονται το Νοσοκομείο Αφροδισίων και Δερματικών Παθήσεων «Ανδρέας Συγγρός», το Δημοτικό Θέατρο Αθηνών, τα αρχαιολογικά Μουσεία Δελφών και Ολυμπίας και η χρηματοδότηση του εκσυγχρονισμού της οδού Φαλήρου (νυν Λεωφόρος Συγγρού).

Ασχολήθηκε και με την πολιτική, ως μέγας θαυμαστής του Χαρίλαου Τρικούπη. Εξελέγη τέσσερις φορές βουλευτής σε τρεις διαφορετικές περιφέρειες. Αλλά παρόλες τις πιέσεις, δεν πήρε ποτέ υπουργείο. Πέθανε σε ηλικία 69 ετών, στις 13 Φεβρουαρίου του 1899 από καρδιακό επεισόδιο. Στην πολυτελή κηδεία του παραβρέθηκαν ο βασιλιάς και όλη η πολιτική ηγεσία καθώς και πλήθος πολιτών. Το φιλανθρωπικό του έργο το συνέχισε η γυναίκα του Ιφιγένεια Μαυροκορδάτου, με την οποία δεν απέκτησαν παιδιά.

Ο Ανδρέας Συγγρός ήταν ένας από τους ισχυρότερους άνδρες που πέρασαν από την Ελλάδα, με την προσωπικότητα και την επιχειρηματική του δραστηριότητα να είναι μέχρι και σήμερα αμφιλεγόμενες, αφού πολλοί μιλούν για έναν απλό καιροσκόπο, ενώ άλλοι για έναν μεγάλο ευεργέτη.



















ΠΗΓΗ