Οι σκοτεινές μπίζνες του Gates Foundation στη Νιγηρία

 

O Justice Eta, 14 μηνών. Έδειξε τον μικροσκοπικό αντίχειρά του. Είχε ένα

μελανιασμένο σημείο, κάτι που σήμαινε ότι είχε εμβολιαστεί κατά της πολιομυελίτιδας και της ιλαράς χάρη σε μια προσπάθεια εμβολιασμού που υποστηρίχθηκε από το Ίδρυμα Bill & Melinda Gates.

Αλλά η πολιομυελίτιδα δεν ήταν η μόνη απειλή που αντιμετώπιζε ο Justice. Σχεδόν από τη γέννηση του, είχε αναπνευστικό πρόβλημα. Οι γείτονές του τον αποκαλούσαν «βήχα». Οι άνθρωποι κατηγορούσαν τους καπνούς και την αιθάλη από τις φλόγες που υψώνονταν 300 μέτρα στον αέρα πάνω από ένα κοντινό εργοστάσιο πετρελαίου. Ανήκε στον ιταλικό γίγαντα πετρελαίου Eni, του οποίου οι επενδυτές περιλαμβάνουν το Ίδρυμα Bill & Melinda Gates.

O Justice έτρεξε στην αγκαλιά της μητέρας του. Το πρόσωπό του ήταν γεμάτο χάντρες ιδρώτα που προκλήθηκε είτε από ασθένεια είτε από τη ζέστη από τις φλόγες που φώτιζαν το Ebocha μέρα και νύχτα. Ebocha σημαίνει «πόλη των φώτων».

Η προσωρινή κλινική σε μια εκκλησία όπου ο Justice Eta εμβολιάστηκε και οι εκρήξεις φωτός και ζέστης στο Ebocha αντιπροσώπευαν μια υπαρξιακή σύγκρουση για το Ίδρυμα Gates. Σε μια αντίφαση μεταξύ των επιχορηγήσεών της και των συμμετοχών της, έρευνα των Los Angeles Times διαπίστωσε ότι το ίδρυμα αποκομίζει τεράστια οικονομικά κέρδη κάθε χρόνο από επενδύσεις που αντιβαίνουν στα καλά έργα της.

Στην Ebocha, όπου ζει ο Justice, ο Δρ. Elekwachi Okey, τοπικός γιατρός, αναφέρει ότι εκατοντάδες φλόγες που ξεπηδούν από τα φουγάρα στο Δέλτα του Νίγηρα έχουν προκαλέσει επιδημία βρογχίτιδας σε ενήλικες και άσθμα και θολή όραση στα παιδιά. Καμία οριστική μελέτη δεν έχει τεκμηριώσει τις επιπτώσεις στην υγεία, αλλά πολλές από τις 250 τοξικές χημικές ουσίες στους καπνούς και την αιθάλη έχουν από καιρό συνδεθεί με αναπνευστική νόσο και καρκίνο.

«Είμαστε όλοι καπνιστές εδώ», είπε ο Okey, «αλλά όχι με τσιγάρα».

Τα εργοστάσια πετρελαίου στην περιοχή γύρω από την Ebocha θεωρούν φθηνότερο το να καίνε σχεδόν 1 δισεκατομμύριο κυβικά πόδια φυσικού αερίου κάθε μέρα και να συμβάλλουν στην υπερθέρμανση του πλανήτη από το να το πουλήσουν. Αρνούνται ότι η καύση προκαλεί ασθένεια. Υπό πίεση από ακτιβιστές, ωστόσο, το Ανώτατο Δικαστήριο της Νιγηρίας είχε ορίσει προθεσμία για τον τερματισμό της εξάπλωσης. Τα αέρια θα εγχέονταν πίσω υπόγεια, ή θα φορτώνονταν και θα διοχετεύονταν προς πώληση. Ωστόσο, οι αρχές ανέμεναν ότι οι φλόγες θα συνεχίζουν να βγαίνουν για χρόνια πέρα ​​από την προθεσμία.

Το Ίδρυμα Γκέιτς έχει διοχετεύσει 218 εκατομμύρια δολάρια στους εμβολιασμούς και την έρευνα για την πολιομυελίτιδα και την ιλαρά παγκοσμίως, συμπεριλαμβανομένου του Δέλτα του Νίγηρα. Την ίδια στιγμή που το ίδρυμα χρηματοδοτεί εμβολιασμούς για την προστασία της υγείας, οι The Times διαπίστωσαν ότι έχει επενδύσει 423 εκατομμύρια δολάρια στην Eni, στην Royal Dutch Shell, στην Exxon Mobil Corp., στην Chevron Corp. και στην Total της Γαλλίας, τις εταιρείες που είναι υπεύθυνες για τη μεγαλύτερη ρύπανση στο Δέλτα, πέρα ​​από οτιδήποτε επιτρέπεται στις Ηνωμένες Πολιτείες ή την Ευρώπη.

Επιπλέον, οι εργάτες, για παράδειγμα, και οι στρατιώτες που τους προστατεύουν στο Νίγηρα αποτελούν μαγνήτη για πορνεία, συμβάλλοντας στην αύξηση του HIV και της εφηβικής εγκυμοσύνης, και οι δύο στόχοι των προσπαθειών του Ιδρύματος Γκέιτς για την ανακούφιση των δεινών της κοινωνίας, ιδίως μεταξύ των φτωχών. Επίσης, οι τρύπες με λάδι, που γεμίζουν με στάσιμο νερό, είναι ιδανικό έδαφος για τα κουνούπια που εξαπλώνουν την ελονοσία, μια από τις ασθένειες που καταπολεμά το ίδιο το ίδρυμα.

Ερευνητές του Δρ. Nonyenim Solomon Enyidah, Επιτρόπου Υγείας για τον Νίγηρα και την επαρχία Rivers State, όπου βρίσκεται η Ebocha, αναφέρουν ότι τόνοι πετρελαιοκηλίδων στα φραγμένα ποτάμια προκαλούν χολέρα, μια άλλη μάστιγα που το ίδρυμα παλεύει. Τα ποτάμια, είπε ο Enyidah, «έγιναν χώροι αναπαραγωγής για όλα τα είδη των μεταδοτικών ασθενειών».

Οι φωτεινές εκρήξεις αερίου με αιθάλη, που περιέχουν τοξικά υποπροϊόντα όπως το βενζόλιο, ο υδράργυρος και το χρώμιο, ρίχνουν την ανοσία, ανέφερε ο Enyidah και κάνουν παιδιά όπως τον Justice Eta πιο ευαίσθητα στην πολιομυελίτιδα και την ιλαρά, τις ασθένειες που καταπολεμούν τα εμβόλια του Ιδρύματος Gates.

Επένδυση για κέρδος

Στα τέλη του 2005, το κεφάλαιο του Ιδρύματος Gates ανήλθε σε 35 δισεκατομμύρια δολάρια, καθιστώντας το το μεγαλύτερο στον κόσμο. Τότε, τον Ιούνιο του 2006, ο Warren E. Buffett, ο δεύτερος πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο μετά τον Bill Gates, δεσμεύτηκε να προσθέσει περίπου 31 δισεκατομμύρια δολάρια σε δόσεις από την προσωπική του περιουσία. Χωρίς να υπολογίζει δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια περισσότερα που υποσχέθηκε ο ίδιος ο Gates, το σύνολο είναι υψηλότερο από τα ακαθάριστα εγχώρια προϊόντα του 70% των εθνών του κόσμου.

Όπως και οι περισσότερες φιλανθρωπίες, το Ίδρυμα Gates προσφέρει τουλάχιστον 5% της αξίας του κάθε χρόνο, για να αποφύγει την καταβολή περισσότερων φόρων. Το 2005, χορήγησε σχεδόν 1,4 δισεκατομμύρια δολάρια. Απονέμει επιχορηγήσεις κυρίως για την υποστήριξη παγκόσμιων πρωτοβουλιών στον τομέα της υγείας, για προσπάθειες βελτίωσης της δημόσιας εκπαίδευσης στις Ηνωμένες Πολιτείες και για προγράμματα κοινωνικής πρόνοιας στον Βορειοδυτικό Ειρηνικό.

Επίσης, επενδύει το υπόλοιπο 95% της αξίας του. Το κεφάλαιο αυτό το διαχειρίζεται η Bill Gates Investments, η οποία χειρίζεται την προσωπική περιουσία του Gates. Η Monica Harrington, ανώτερο στέλεχος πολιτικής στο ίδρυμα, ανέφερε ότι οι διαχειριστές επενδύσεων είχαν έναν στόχο: τις αποδόσεις «που θα επιτρέψουν τη συνεχή χρηματοδότηση των προγραμμάτων του ιδρύματος και τη δημιουργία επιχορηγήσεων». Ο Bill και η Melinda Gates απαιτούν από τους διαχειριστές να διατηρούν ένα πολύ διαφοροποιημένο χαρτοφυλάκιο, αλλά δεν δίνουν συγκεκριμένες οδηγίες.

Συγκρίνοντας αυτές τις επενδύσεις με πληροφορίες από κερδοσκοπικές υπηρεσίες που αναλύουν εταιρική συμπεριφορά για αμοιβαία κεφάλαια, διαχειριστές συντάξεων, κυβερνητικούς φορείς και άλλα ιδρύματα, οι The Times διαπίστωσαν ότι το Ίδρυμα Gates έχει συμμετοχές σε πολλές εταιρείες που έχουν αποτύχει σε δοκιμές κοινωνικής ευθύνης λόγω περιβαλλοντικών προβλημάτων, διακρίσεων στην εργασία, παραβίαση των δικαιωμάτων των εργαζομένων ή και ανήθικων πρακτικών.

Μία από αυτές τις υπηρεσίες αξιολόγησης επενδύσεων, η Calvert Group Ltd., για παράδειγμα, υποστηρίζει 52 από τις μεγαλύτερες 100 αμερικανικές εταιρείες με βάση την κεφαλαιοποίηση της αγοράς, αλλά επισημαίνει τις άλλες 48 για παραβάσεις ενάντια στην κοινωνική ευθύνη. Η Microsoft Corp. εκτιμάται ιδιαίτερα για τις συνολικές επιχειρηματικές της πρακτικές, παρά την ιστορία της σχετικά με τα αντιμονοπωλιακά προβλήματα.

Επιπλέον, οι The Times διαπίστωσαν ότι η χρηματοδότηση του Ιδρύματος Gates είχε σημαντικές συμμετοχές σε:

* Σε εταιρείες που κατατάσσονται μεταξύ των χειρότερων ως προς τους περιβαντολογικούς ρύπους στις ΗΠΑ και στον Καναδά, συμπεριλαμβανομένων των ConocoPhillips, Dow Chemical Co. και Tyco International Ltd.

* Σε πολλούς από τους άλλους σημαντικούς ρυπαίνοντες του κόσμου, συμπεριλαμβανομένων εταιρειών που διαθέτουν διυλιστήρια πετρελαίου και έναν ιδιοκτήτη χαρτοποιίας, το οποίο σύμφωνα με μελέτη προκαλεί ασθένειες σε παιδιά, ενώ το ίδρυμα προσπαθεί να σώσει τους γονείς τους από το AIDS.

* Σε φαρμακευτικές εταιρείες που τιμολογούν φάρμακα τα οποία είναι πολύ ακριβά για ασθενείς με AIDS, τους οποίους το ίδρυμα προσπαθεί να θεραπεύσει.

Χρησιμοποιώντας τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα δεδομένα, δημοσίευμα των Times αναφέρει ότι εκατοντάδες επενδύσεις του Ιδρύματος Gates, συνολικού ύψους τουλάχιστον 8,7 δισεκατομμυρίων δολαρίων, ή 41% των περιουσιακών στοιχείων του, συμπεριλαμβανομένων των κινητών αξιών των ΗΠΑ και του εξωτερικού, υπήρξαν σε εταιρείες που έπραξαν το αντίθετο από τους στόχους της φιλανθρωπικής οργάνωσης ή διέθεταν διαφορετική κοινωνική φιλοσοφία.

Αυτό είναι το «βρόμικο μυστικό» πολλών μεγάλων φιλανθρωπιών, αναφέρει ο Paul Hawken, ειδικός στις κοινωνικά επωφελείς επενδύσεις που διευθύνει το Ινστιτούτο Φυσικών Κεφαλαίων, μια ερευνητική ομάδα επενδύσεων. «Τα ιδρύματα δωρίζουν σε ομάδες που προσπαθούν να θεραπεύσουν το μέλλον», δήλωσε ο Hawken σε συνέντευξή του, «αλλά με τις επενδύσεις τους, κλέβουν από το μέλλον».

Επιπλέον, η επένδυση σε καταστροφικές ή ανήθικες εταιρείες δεν είναι αυτό που είναι πιο επιβλαβές, δήλωσε ο Hawken και άλλοι εμπειρογνώμονες, συμπεριλαμβανομένου του Douglas Bauer, ανώτερου αντιπροέδρου της Rockefeller Philanthropy Advisors, μιας μη κερδοσκοπικής ομάδας που βοηθά ιδρύματα και οργανισμούς που ασχολούνται με πολιτικά και ηθικά ζητήματα. Ακόμα πιο χειρότερο, σύμφωνα με τους ίδιους, είναι ότι επενδύουν καθαρά για κέρδος, χωρίς να προσπαθούν να βελτιώσουν τον τρόπο λειτουργίας μιας εταιρείας. Τέτοιες επενδύσεις, σημείωσαν, επιβραβεύουν την κακή συμπεριφορά.

Στο Ίδρυμα Gates, οι τυφλές επενδύσεις έχουν ενισχυθεί από ένα τείχος προστασίας που έχει δημιουργηθεί μεταξύ της πλευράς της δωρεάς και της επενδυτικής. Οι στόχοι του πρώτου δεν επιτρέπεται να παρεμβαίνουν στις επενδύσεις του τελευταίου.

Το ίδρυμα ανακοίνωσε πρόσφατα ένα σχέδιο για τη θεσμοθέτηση αυτού του τείχους προστασίας μεταφέροντας τα περιουσιακά του στοιχεία σε έναν ξεχωριστό οργανισμό, το Bill & Melinda Gates Foundation Trust. Οι δύο διαχειριστές του είναι ο Bill και η Melinda Gates. «Λειτουργούμε με βάση αυτές τις αρχές εδώ και πολλά χρόνια», δήλωσε ο Harrington, υπεύθυνος πολιτικής του ιδρύματος. «Αλλά ο επίσημος διαχωρισμός καθιστά τις δύο ενέργειες ξεχωριστές και ακόμη πιο ξεκάθαρες».

Με εξαίρεση τις εταιρείες καπνού, οι διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων δεν αποφεύγουν επενδύσεις σε εταιρείες των οποίων οι δραστηριότητες έρχονται σε αντίθεση με την αποστολή του ιδρύματος προκειμένου να κάνει το καλό. «Επειδή θέλουμε να συνεχίζουμε να εστιάζουμε στο προγραμματικό έργο», ανέφερε ο Harrington σε γραπτή απάντηση σε ερωτήσεις των Times, «έχουμε σαν πολιτική να μην σχολιάζουμε μεμονωμένες επενδύσεις».

Τέλος, το ίδρυμα δεν επενδύει κανένα μέρος της χρηματοδότησης του σε εταιρείες επειδή -ειδικά- προωθούν τη φιλανθρωπική αποστολή του.

Ένα μεγάλο μέρος της υπόλοιπης φιλανθρωπίας, ωστόσο, αρχίζει να αντιμετωπίζει αντιφάσεις μεταξύ της παροχής επιχορηγήσεων για τη βελτίωση του κόσμου και της πραγματοποίησης επενδύσεων που τον βλάπτουν. Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες, πολλά ιδρύματα, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων από τα μεγαλύτερα των ΗΠΑ, έχουν υιοθετήσει πολιτικές επένδυσης σε τομείς που υποστηρίζουν τις αποστολές τους.

Σημαντικά ιδρύματα που ασχολούνται με την κοινωνική δικαιοσύνη, την εταιρική διακυβέρνηση και την περιβαλλοντική διαχείριση, ως βασικές πτυχές τις επενδυτικής τους στρατηγικής, είναι και το Ford Foundation, αξίας 11,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων, το δεύτερο μεγαλύτερο ιδιωτικό φιλανθρωπικό ίδρυμα των ΗΠΑ. Στην ίδια κατηγορία ανήκουν επίσης το Ίδρυμα John D. and Catherine T. MacArthur, το Ίδρυμα Rockefeller και το Ίδρυμα Charles Stewart Mott.

Επιπλέον, σχεδόν το ένα τρίτο των ιδρυμάτων συμμετέχουν άμεσα σε πρωτοβουλίες μετόχων, ψηφίζοντας τους αντιπροσώπους τους για να επηρεάσουν την εταιρική συμπεριφορά. Μάλιστα, πολλοί μέτοχοι έχουν και ακτιβιστική δράση. Τα τελευταία χρόνια, για παράδειγμα, το Ίδρυμα Nathan Cummings, με επιχορήγηση 481 εκατομμυρίων δολαρίων, χρηματοδότησε αντιπροσώπους για να αναγκάσει εταιρείες να αντιμετωπίσουν την περιβαλλοντική βιωσιμότητα και την πολιτική διαφάνεια.

Ο Harrington ανέφερε ότι οι διαχειριστές επενδύσεων του Ιδρύματος Gates ψηφίζουν πληρεξούσια, αλλά αρνήθηκε να δώσει συγκεκριμένες λεπτομέρειες. Στο Ίδρυμα Charles Stewart Mott, από την άλλη πλευρά, ο Michael J. Smith, διευθύνων σύμβουλός του, δήλωσε ότι οι πληρεξούσιοι ψηφοφορίας για τη βελτίωση της εταιρικής συμπεριφοράς είχαν καταστεί βασική ανάγκη.

«Οι εταιρείες που έχουν καλή διακυβέρνηση είναι γενικά καλά διαχειριζόμενες», είπε, «και έχουν καλό ιστορικό κερδοφορίας». Ακόμη και το σχετικά μικροσκοπικό φιλανθρωπικό ίδρυμα Needmor, με δωρεά 27 εκατομμυρίων δολαρίων, ελέγχει τις επενδύσεις του για να εμποδίσει εταιρείες με κακές περιβαλλοντικές επιδόσεις, με ανταγωνισμό στα δικαιώματα των εργαζομένων ή με ανοχή στις καταπιεστικές κυβερνήσεις.

Η ηγεσία, ωστόσο, είναι ανοιχτή στο Ίδρυμα Gates. Έχει τη μοναδική δύναμη να μετακινήσει τους στόχους του ιδρύματος, δήλωσε ο Bauer, του Rockefeller Philanthropy Advisors. Εάν ο Gates υιοθετούσε επενδύσεις που σχετίζονται με την φιλανθρωπική αποστολή του, είπε ο Μπάουερ σε συνέντευξή του, η αλλαγή στον κόσμο της φιλανθρωπίας θα ήταν «σεισμική». Το ίδρυμα δεν απάντησε σε γραπτές ερωτήσεις σχετικά με το αν θα μπορούσε να αλλάξει τις επενδυτικές του πολιτικές.

Η ζωή στην «Κοιλάδα του Καρκίνου»

Σε μια κλινική στο Isipingo, ένα προάστιο του μεγάλου λιμανιού της Νότιας Αφρικής, του Durban, όπου το ποσοστό μόλυνσης από τον ιό HIV φτάνει το 40%, η Thembeka Dube, 20 ετών, έκανε τεστ. Η Dube είχε προσφερθεί εθελοντικά για δοκιμές κολπικής γέλης που οι ερευνητές ελπίζουν ότι θα αποδειχθεί ότι προστατεύουν από τον ιό HIV. Οι δοκιμές αποτελούν μέρος μιας μελέτης που πραγματοποιήθηκε από το Συμβούλιο Πληθυσμού που εδρεύει στη Νέα Υόρκη και χρηματοδοτείται με 20 εκατομμύρια δολάρια από το Ίδρυμα Bill & Melinda Gates.

Ο φίλος της Dube δεν χρησιμοποιεί προφυλακτικά. Ήλπιζε ότι οι δοκιμές θα έδειχναν ότι θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει το μικροβιοκτόνο τζελ, που ονομάζεται Carraguard και να σταματήσει να ανησυχεί για το AIDS.

Η έρευνα για προφυλακτικά όπως το Carraguard μπορεί να καταπολεμήσει το AIDS ενδυναμώνοντας τις γυναίκες, δήλωσε ο Bill Gates στη Διεθνή Διάσκεψη για το AIDS στο Τορόντο. «Είτε η γυναίκα είναι μια πιστή παντρεμένη μητέρα μικρών παιδιών, είτε μία εργαζόμενη σε οίκο ανοχής που προσπαθεί να βγάλει τα προς το ζην σε μια φτωχογειτονιά», είπε, «μια γυναίκα δεν πρέπει ποτέ να χρειάζεται την άδεια του συντρόφου της για να σώσει τη ζωή της».

Δύο ημέρες πριν μιλήσει ο Gates, ο Kyrone Smith γεννήθηκε μόλις λίγα χιλιόμετρα από την κλινική Isipingo. Ταυτόχρονα, το Ίδρυμα Gates, που προσπάθησε να βοηθήσει την Dube, κατέχει μερίδιο σε εταιρείες που πλήττουν τον Kyrone. Σε έξι εβδομάδες, οι πνεύμονες του άρχισαν να καταρρέουν. Ο Kyrone προσπαθούσε να κλάψει, αλλά ήταν τόσο αδύναμος που δεν έβγαινε ήχος, απλά κουρασμένες αναπνοές.

Η μητέρα του, Renee Smith, 26 ετών, τον έφερε στο νοσοκομείο, όπου του δόθηκε οξυγόνο. Φοβόταν ότι θα ήταν η πρώτη από πολλές επισκέψεις στο νοσοκομείο. H Smith είχε την εμπειρία. «Ο γιος μου Teiago βρισκόταν μέσα και έξω από το νοσοκομείο από την ηλικία των 3 ετών», είπε. «Δεν μπορούσε να αναπνεύσει. Υπάρχουν τόσα πολλά παιδιά σε αυτήν την περιοχή που έχουν τα ίδια προβλήματα».

Δύο από τους χειρότερους βιομηχανικούς ρύπους της περιοχής από ένα χαρτοποιείο της Mondi και από ένα γιγαντιαίο διυλιστήριο πετρελαίου, της Sapref, κυλούν ανάμεσα στα σπίτια κοντά στο Isipingo, σαν γκρίζοι δράκοι που εκπνέουν χημικούς ατμούς μέρα και νύχτα.

Το εργοστάσιο Sapref, το οποίο είχε δύο δωδεκάδες σημαντικές διαρροές, εκρήξεις και ρήξεις αγωγών από το 1998, και το εργοστάσιο Mondi αποβάλουν μαζί χιλιάδες τόνους χημικών μυρωδιών στον αέρα ετησίως, σύμφωνα με τη δική τους παρακολούθηση.

Το 2002, μια μελέτη διαπίστωσε ότι περισσότερα από τα μισά παιδιά σε ένα σχολείο στο κοντινό Merebank υπέστη άσθμα, ένα από τα υψηλότερα ποσοστά στην επιστημονική βιβλιογραφία. Μια δεύτερη μελέτη διαπίστωσε σοβαρά αναπνευστικά προβλήματα σε ολόκληρη την περιοχή: Περισσότερα από τα μισά παιδιά ηλικίας 2 έως 5 ετών είχαν άσθμα, που οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στο διοξείδιο του θείου και σε άλλους βιομηχανικούς ρύπους. Μεγάλο μέρος παρήχθη από εταιρείες στις οποίες επένδυσε το Ίδρυμα Gates.

Το άσθμα δεν είναι ο μόνος κίνδυνος. Το Isipingo είναι αυτό που οι ακτιβιστές του περιβάλλοντος αποκαλούν «Κοιλάδα του Καρκίνου». Οι εκπομπές βενζολίου, διοξινών και άλλων καρκινογόνων ουσιών είναι «μεταξύ των υψηλότερων επιπέδων που βρέθηκαν σε οποιαδήποτε συγκρίσιμη τοποθεσία στον κόσμο», δήλωσε ο Stuart Batterman του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν, συγγραφέας και των δύο μελετών.

Το Ίδρυμα Gates είναι σημαντικός μέτοχος στις εταιρείες που κατέχουν και τα δύο ρυπογόνα εργοστάσια. Από τον Σεπτέμβριο, το ίδρυμα κατείχε μετοχές 295 εκατομμυρίων δολαρίων στην BP, συνιδιοκτήτρια της Sapref. Από το 2005, κατείχε απόθεμα αξίας 35 εκατομμυρίων δολαρίων στη Royal Dutch Shell, την άλλη συνιδιοκτήτρια της Sapref. Το ίδρυμα πραγματοποίησε επίσης επένδυση 39 εκατομμυρίων δολαρίων στην Anglo American, η οποία κατέχει το χαρτοποιείο Mondi.

Το ίδρυμα έχει πραγματοποιήσει μεγάλες επενδύσεις και στις τρεις εταιρείες τουλάχιστον από το 2002. Από τότε, η αξία των μετοχών της BP αυξήθηκε κατά περίπου 83%, οι μετοχές της Royal Dutch Shell κατά 77% και οι μετοχές της Anglo American περίπου 255%. Τα μερίσματα έχουν αυξήσει τα περιουσιακά στοιχεία του ιδρύματος κατά επιπλέον πολλά εκατομμύρια δολάρια.

Το ίδρυμα έχει πάρει πολύ περισσότερα οικονομικά οφέλη από τις επενδύσεις του στους ρυπαίνοντες από ό, τι έχει δώσει στη μελέτη μικροβιοκτόνων του Durban για την καταπολέμηση του AIDS.

Η Sapref δήλωσε ότι μείωσε τις εκπομπές διοξειδίου του θείου κατά δύο τρίτα από το 1997 και ξόδεψε περισσότερα από 64 εκατομμύρια δολάρια για 11 χρόνια σε περιβαλλοντικές πρωτοβουλίες. Ανέφερε ότι ο μόλυβδος στη βενζίνη και το θείο στα καύσιμα ντίζελ μειώθηκαν πριν από ένα χρόνο. Αξιωματούχοι του εργοστασίου δήλωσαν ότι «η Sapref δεν αναλαμβάνει καμία ευθύνη για τυχόν προβλήματα υγείας στο Νότιο Durban».

Η Mondi από την πλευρά της ανέφερε ότι η εταιρεία είχε μειώσει την «παραγωγή χημικού οξυγόνου», έναν βασικό ρύπο, το 2005 και ότι μειώνει σταδιακά τις εκπομπές διοξειδίου του θείου.

Ακριβώς όπως οι επενδύσεις του Ιδρύματος Gates στη Mondi, τη BP και τη Royal Dutch Shell ήταν πολύ κερδοφόρες, το ίδιο ισχύει και για τις 100 κορυφαίες ρυπογόνες εταιρείες στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπως βαθμολογούνται από το Πανεπιστήμιο της Μασσαχουσέττης και τις 50 κορυφαίες στον Καναδά, όπως αξιολογήθηκαν από την Corporate Knights, χρησιμοποιώντας μεθόδους βασισμένες σε αυτές που αναπτύχθηκαν από το πανεπιστήμιο.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του ιδρύματος, το Gates Foundationκατ είχε μερίδιο 1,4 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε 69 από αυτές τις εταιρείες στις οποίες περιλαμβάνονται η Chevron Corp. και η Ford Motor Co., καθώς και λιγότερο γνωστές όπως η Lyondell Chemical Co. και η Ameren Corp.

Ταυτόχρονα, το ίδρυμα κατείχε μερίδιο 2,9 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε εταιρείες που κατατάσσονται στις υπηρεσίες αξιολόγησης επενδύσεων μεταξύ των χειρότερων περιβαλλοντικών διαχειριστών, συμπεριλαμβανομένων των Dominion Resources Inc. και El Paso Corp.

Χωρίς τη διπλή καταμέτρηση εταιρειών που επισημαίνονται τόσο από το Πανεπιστήμιο της Μασσαχουσέττης όσο και από τις υπηρεσίες αξιολόγησης, ο συνδυασμός ανέρχεται σε μια επένδυση περίπου 3,3 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Το Ίδρυμα Γκέιτς δεν απάντησε σε γραπτές ερωτήσεις της εφημερίδας Times σχετικά με τις επενδύσεις του σε εταιρείες υψηλής ρύπανσης ή σε αυτές που χαρακτηρίστηκαν ως κακοί περιβαλλοντικοί διαχειριστές

Πανάκριβα φάρμακα

Κάθε πρωί, ένας 56χρονος συνταξιούχος στρατιώτης με το όνομα Φελίξ κάνει ένα σύντομο ταξίδι από το σπίτι του στα περίχωρα του Λάγος της Νιγηρίας, σε ένα εργοστάσιο, για να αγοράσει ένα κομμάτι πάγου. Ο Φελίξ έχει έναν πιεστικό, προσωπικό λόγο να πάρει τον πάγο: Τον χρειάζεται για να αποτρέψει το λιώσιμο του φαρμάκου του.

Πριν από δύο χρόνια, η γυναίκα του Felix πέθανε από AIDS και έμαθε ότι ήταν θετικός στον ιό HIV. Το έχει πει στα έξι παιδιά του, τώρα 16 έως 24 ετών, αλλά σε κανέναν άλλον. Φοβάται το στίγμα του HIV. Συμφώνησε να μιλήσει με την εφημερίδα Times μόνο αν αναφέρονταν μόνο με το μικρό όνομα του. «Νόμιζα ότι ο κόσμος είχε τελειώσει για μένα», είπε ο Felix. «Όλοι πιστεύουν ότι μόλις μάθεις ότι έχεις AIDS είσαι ένα ζωντανό φάντασμα».

Ο Φελίξ πήρε αντιρετροϊκά φάρμακα και ένιωθε καλύτερα. Αλλά η θεραπεία του διακόπτεται συχνά επειδή δεν μπορεί να αντέξει το κόστος: 62$ το μήνα. Η σύνταξή του ως πρώην λοχίας προσωπικού είναι 115$ το μήνα και παίρνει τα χρήματα σε δόσεις.

Το χειρότερο, το σώμα του σταμάτησε σύντομα να ανταποκρίνεται στα φάρμακα. Τα νεφρά του άρχισαν να καταρρέουν, και ο αριθμός των ανοσοκυττάρων του που είναι κρίσιμοι για την καταπολέμηση των λοιμώξεων μειώθηκε. Τον Μάιο, ο Felix άρχισε να παίρνει το Kaletra, ένα φάρμακο δεύτερης γραμμής για το AIDS, που απαιτείται όταν αποτύχει ο πρώτος γύρος των θεραπειών. Η υγεία του ανέκαμψε, αλλά με κόστος.

Οι κάψουλες γέλης του Kaletra λιώνουν στο φλεγόμενο κλίμα της Νιγηρίας, όπου οι θερμοκρασίες συχνά ξεπερνούν τους 45 βαθμούς. Ο Φελίξ κράτησε το Kaletra του σε ένα μικρό ντουλάπι γεμάτο πάγο. Κάθε μέρα, έπρεπε να πάει περισσότερο πάγο. Και κάθε μέρα, έπρεπε να παίρνει το Kaletra ακριβώς στις 10 π.μ. το πρωί και στις 10 μ.μ. το βράδυ. Αυτή η διαδικασία τον απέτρεψε στο να εργαστεί, ακόμη και σε περίεργες δουλειές.

Μια νέα έκδοση του Kaletra δεν απαιτεί ψύξη. Αλλά ο γιατρός του, ο Δρ. Τ.Μ. Ο Balogun, ο οποίος βοηθά στη διαχείριση του προγράμματος AIDS στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Λάγος, του είπε να μην χάσει τις ελπίδες του. Η κυβέρνηση της Νιγηρίας στηρίζει οικονομικά το νοσοκομείο, παίρνοντας χρήματα από το Παγκόσμιο Ταμείο για την καταπολέμηση του AIDS, της φυματίωσης και της ελονοσίας. Το ταμείο έχει χρηματοδοτηθεί με 651 εκατομμύρια δολάρια από το Ίδρυμα Gates. Ωστόσο, το νοσοκομείο δεν προσφέρει το νέο Kaletra. Είναι πολύ ακριβό.

Τον Αύγουστο, φαρμακαποθήκες δήλωσαν ότι θα μπορούσαν να το πουλήσουν με 246$ το μήνα. Αλλά ακόμα και αυτή είναι μία τιμή μακριά από αυτό που μπορεί να αντέξει ο Φελίξ.

Το Kaletra κατασκευάζεται από την Abbott Laboratories. Από τον Σεπτέμβριο, το Ίδρυμα Gates κατέχει μετοχές αξίας 169 εκατομμυρίων δολαρίων στο Abbott. Το 2005, το ίδρυμα κατείχε απόθεμα αξίας περίπου 1,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε φαρμακευτικές εταιρείες των οποίων οι πρακτικές έχουν επικριθεί ευρέως ως περιορισμός της ροής βασικών φαρμάκων σε φτωχούς ανθρώπους στις αναπτυσσόμενες χώρες.

Κατά μέσο όρο, οι μετοχές σε αυτές τις εταιρείες έχουν αυξηθεί σε αξία περίπου κατά 54% από το 2002. Οι επενδύσεις στην Abbott και σε άλλους κατασκευαστές φαρμάκων έχουν αποφέρει τεράστια κέρδη σε ιδρύματα.

Οι φαρμακοβιομηχανίες αναφέρουν ότι χρειάζονται προστασία τιμών για έρευνα και ανάπτυξη. «Οι παγκόσμιες ανάγκες μας και τα παγκόσμια συστήματα βρίσκονται σε σύγκρουση», έγραψε ο Miles White, διευθύνων σύμβουλος της Abbott στους Financial Times πέρυσι. «Αυτό απειλεί να βλάψει έναν στόχο, την καινοτομία, στο όνομα ενός άλλου, την πρόσβαση στην ιατρική».

Το 1994, ωστόσο, οι φαρμακοβιομηχανίες, μαζί με άλλες επιχειρήσεις έρευνας, πίεσαν σκληρά και πέτυχαν τη διεθνή συμφωνία για τις πατέντες δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας που σχετίζονται με το εμπόριο, η οποία έκανε πιο δύσκολη τη μετάβαση από τα δαπανηρά επώνυμα φάρμακα σε φθηνά γενόσημα. Η συμφωνία προστατεύει τα μονοπώλια των φαρμάκων για 20 χρόνια και άνω.

Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορεί ακόμα να υπάρξει φτηνό γενόσημο για το Kaletra. Η συμφωνία που έκλεισε η Abbott την αναδεικνύει ως μοναδικό προμηθευτή του και η εταιρεία όρισε την τιμή για ολόκληρο τον κόσμο.

Υπό πίεση από ακτιβιστές, η Abbott και άλλες εταιρείες μείωσαν τις τιμές για βασικά φάρμακα για το AIDS σε φτωχότερα έθνη. Στη Γουατεμάλα και την Ταϊλάνδη, το νέο Kaletra κοστίζει 2.200$ ανά ασθενή ετησίως, συν τους φόρους και τα τέλη. Το ίδιο σκεύασμα κοστίζει στις ΗΠΑ άνω των 8.000$. Στη φτωχότερη Νιγηρία, η επίσημη τιμή είναι 500$ ετησίως. Αλλά παραμένει ακόμα πολύ δαπανηρό για τους περισσότερους ασθενείς, συμπεριλαμβανομένου του Φελίξ.

Οι φαρμακοβιομηχανίες λένε ότι όσοι τους ασκούν κριτική παραβλέπουν ότι δωρίζουν φάρμακα αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων σε αναπτυσσόμενες χώρες. Η Abbott αναφέρει ότι έχει δώσει φάρμακα για το AIDS σε 25.000 ασθενείς, μαζί με εκατομμύρια δοκιμαστικά κιτ, και έχει αναλάβει ένα σημαντικό έργο για τη βελτίωση των υπηρεσιών AIDS στην Τανζανία.

Ωστόσο, σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, οι επικριτές των φαρμακοβιομηχανιών καλωσορίζουν τις δωρεές φαρμάκων. Το πρόβλημα, λένε, είναι ότι οι δωρεές φοβίζουν τους γενικούς προμηθευτές. Και όταν εξαφανιστούν τα δωρεάν φάρμακα, οι ασθενείς πεθαίνουν.

Τα περισσότερα φάρμακα είναι κερδοφόρα. Στο πιο πρόσφατο τρίμηνο, η Abbott παρουσίασε ένα μικτό περιθώριο κέρδους 59% των πωλήσεων και πρόσφατα κατέβαλε το 331ο συνεχές τριμηνιαίο μέρισμα. Μια ανάλυση του Κογκρέσου δείχνει ότι κατά τους πρώτους έξι μήνες του 2006, οι 10 μεγαλύτερες φαρμακευτικές εταιρείες είχαν κέρδη 39,8 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Η πρώτη προτεραιότητα του Ιδρύματος Gates είναι η νίκη κατά του AIDS, δήλωσε ο Bill Gates στη Διεθνή Διάσκεψη για το AIDS. Από την ίδρυσή του, το ίδρυμα έχει δωρίσει περισσότερα από 2 δισεκατομμύρια δολάρια για την καταπολέμηση της ασθένειας. Ωστόσο, το ίδρυμα δεν απάντησε σε γραπτές ερωτήσεις των Times σχετικά με τα προβλήματα των ασθενών που δεν μπορούν να λάβουν τα απαραίτητα φάρμακα για το AIDS λόγω της πολιτικής των φαρμακευτικών εταιρειών…

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ΠΗΓΗ