Τα κόκκινα αστέρια του Κρεμλίνου

Πριν από 80 χρόνια, στις 23 Αυγούστου 1935, αποφασίστηκε η αντικατάσταση των αυτοκρατορικών δικέφαλων αετών που κοσμούσαν τους πύργους του Κρεμλίνου, με πεντάκτινα αστέρια. Ας θυμηθούμε την ιστορία της εμφάνισης των πασίγνωστων σοβιετικών συμβόλων στις κορυφές των πύργων της «Ακρόπολης» της Μόσχας.
Τα λαμπερά κόκκινα «ρουμπινένια» αστέρια στις κορυφές των πύργων του Κρεμλίνου, είναι σήμερα ένα από τα σημαντικότερα –και πιο
αναγνωρίσιμα- σύμβολα της Μόσχας. Αλλά δεν ήταν πάντα σε αυτή τη θέση. Για το θέμα της αλλαγής των δικέφαλων αετών, που συμβόλιζαν το παλιό τσαρικό καθεστώς, με ένα νέο έμβλημα το οποίο συμβολίζει τη νέα περίοδο στη ζωή της χώρας, γίνονταν έντονες συζητήσεις ήδη από τα πρώτα χρόνια της Σοβιετικής Ρωσίας. Το 1930, οι ειδικοί των κρατικών εργαστηρίων αποκατάστασης μνημείων υπό τη διεύθυνση του διάσημου καλλιτέχνη Ίγκορ Γκραμπάρ, εκπόνησαν μελέτη και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι δικέφαλοι αετοί στην κορυφή των πυργίσκων του Κρεμλίνου δεν είχαν πραγματική ιστορική αξία και, ως εκ τούτου, θα μπορούσαν να αντικατασταθούν. Έτσι, στη θέση των τσαρικών συμβόλων, οι σοβιετικοί κομισάριοι αποφάσισαν να εγκαταστήσουν τα αστέρια της Επανάστασης.
Καλλιτεχνικά αριστουργήματα
Τα σχέδια τους εκπόνησε ο διάσημος καλλιτέχνης, Γιεβγκένι Λανσερέ, αλλά τον τελικό λόγο στο σχήμα και το σχέδιο του αστεριού είχε ο Ιωσήφ Στάλιν. Το αποτέλεσμα ήταν πραγματικά εμπνευσμένο, τα αστέρια έλαμπαν σαν να' ταν πραγματικά. Οι φιγούρες από ανοξείδωτο χάλυβα καλύφθηκαν από φύλλα κόκκινου χαλκού και επιχρυσώθηκαν. Το μπρούτζινο σφυροδρέπανο, το οποίο βρίσκεται στο κέντρο των άστρων, διακοσμήθηκε με πραγματικούς ημιπολύτιμους λίθους, τοπάζια, αμέθυστους, και γαλαζοπράσινες ακουαμαρίνες. Κάθε μια από τις επτά χιλιάδες πέτρες που χρησιμοποιήθηκαν, κόπηκε και λειάνθηκε εξαιρετικά, όπως ένα καλό μπριγιάν (74 πλευρές) και τοποθετήθηκε προσεκτικά στο αστέρι.
Είναι ενδιαφέρον ότι τα άστρα διαφέρουν μεταξύ τους. Το πιο ταπεινό υψώθηκε στον πύργο «Νικόλσκαγια», ενώ το αστέρι στον πύργο «Τρόϊτσκαγια», ήταν πιο όμορφα διακοσμημένο. Οι προετοιμασίες για τη τοποθέτηση δεν έγιναν χωρίς εκπλήξεις. Οι εξασθενημένοι λόγω παλαιότητας πύργοι, απλά δεν μπορούσαν να αντέξουν το βάρος των τεράστιων αστεριών. Έτσι, οι μηχανικοί έπρεπε να ενισχύσουν τους επάνω ορόφους, ενώ στον πύργο «Νικόλσκαγια» η στέγη ανακατασκευάστηκε απ' την αρχή.
Το φθινόπωρο του 1935, οι δικέφαλοι αετοί που απομακρύνθηκαν από τους πύργους του Κρεμλίνου μαζί με τα κατασκευασμένα αστέρια, τοποθετήθηκαν στο κεντρικό «Πάρκο Γκόρκι» και οι κάτοικοι της πόλης μπορούσαν να δουν από κοντά τα σύμβολα της παλιάς και της νέας εποχής. Σύντομα οι αετοί στάλθηκαν στο χυτήριο και η εικόνα του Κρεμλίνου και της Κόκκινης Πλατείας άλλαξε για πάντα.
Αλίμονο όμως, τα αστραφτερά αστέρια στους πύργους «Σπάσκαγια», «Βοροβίτσκαγια», «Νικόλσκαγια» και «Τρόϊτσκαγια», έλαμψαν για μόνο δύο χρόνια. Η βροχή, η αιθαλομίχλη και η σκόνη έκαναν τη βρώμικη δουλειά τους. Οι αστραφτερές πολύτιμες πέτρες «μαύρισαν». Την κατάσταση δεν έσωσε ούτε το έντονο φως των λαμπτήρων. Ωστόσο, ακόμη και σήμερα μπορείτε να δείτε με τα μάτια σας πόσο εντυπωσιακά ήταν τα πρώτα άστρα. Αρκεί να επισκεφθείτε το ποταμίσιο λιμάνι της πόλης «Σέβερνι» («Βόρειο»). Στην κορυφή του πύργου του κεντρικού κτιρίου του σταθμού του λιμανιού, στέκεται περήφανα το αστέρι που χρόνια πριν ήταν τοποθετημένο στον πύργο «Σπάσκαγια».
Τα πεντάκτινα κόκκινα αστέρια των Σοβιέτ
Τα νέα αστέρια αποφασίστηκε να τοποθετηθούν το 1937, στην 20η επέτειο της Οκτωβριανής Επανάστασης του 1917, σε πέντε πύργους (στον κατάλογο προστέθηκε ο πύργος «Βοντoβζβόντναγια»). Για το σχεδιασμό τους, εργάστηκε, ως επικεφαλής της νέας ομάδας, ο γνωστός σκηνογράφος του Θεάτρου Μπολσόϊ, Φιόντορ Φεντορόβσκι. Το μέγεθος των άστρων έγινε σε αναλογία με το ύψος των πύργων που τοποθετήθηκαν, έτσι ώστε να φαίνονται από το έδαφος όμοια.
Ο καλλιτέχνης πρότεινε επίσης να γίνουν τ' αστέρια «ρουμπινένια». Η διαμόρφωση των κρυστάλλων με την προσθήκη υλικών που έκαναν τα άστρα ανθεκτικά στις καιρικές συνθήκες και να διαχέουν το κόκκινο φως, έγινε από τον αρχιτεχνίτη, Νικάνορ Κουρότσκιν. Για το αστραφτερό φως των αστεριών, οι δημιουργοί αποφάσισαν να χρησιμοποιήσουν ισχυρές λάμπες, αντί του φυσικού φωτός. Με μια επικάλυψη από ένα υπόστρωμα στο χρώμα του γάλακτος εσωτερικά και στο «ρουμπινί» εξωτερικά, οι κρύσταλλοι έλαμψαν και κοκκίνισαν σαν τα φυσικά ρουμπίνια και το ηλεκτρικό φως διαχεόταν στον κρύσταλλο ομοιόμορφα προς όλες τις κατευθύνσεις. Λόγω μιας ειδικής βάσης τα αστέρια μπορούσαν να περιστραφούν.
Κατά τη διάρκεια του πολέμου, τα αστέρια, όπως και όλο το Κρεμλίνο, καμουφλαρίστηκαν. Η στρατιωτική παραλλαγή αφαιρέθηκε το 1945 και σύντομα ξεκίνησε η ανακατασκευή τους. Μετά την ολοκλήρωσή της τα άστρα απέκτησαν τρία κρυσταλλικά υποστρώματα. Το 1946 στους πύργους του Κρεμλίνου τα αστέρια άναψαν ξανά. Από τότε, έσβησαν μόνο μια φορά, στα τέλη της δεκαετίας του 1990, κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων της ταινίας εποχής του Νικήτα Μιχαλκώφ «Ο κουρέας της Σιβηρίας»



ΠΗΓΗ