Όταν ο στρατηγός Grant απέλασε τους Εβραίους

Η ισραηλινή Haaretz γράφει ότι ο Asher Reese, ένας Εβραίος κάτοικος της Οξφόρδης του Μισισιπή των ΗΠΑ, κάνοντας έρευνα για το ακίνητό του, διαπίστωσε ότι το σπίτι ήταν η έδρα της Στρατηγού - και μετέπειτα δύο φορές προέδρου των ΗΠΑ - Οδυσσέα Γκραντ* (Ulysses S. Grant, 1822 - 1885) από τις 2 - 17 Δεκεμβρίου του 1862 και το μέρος όπου υπέγραψε την περιβόητη Γενική Διαταγή Νο 11, με την οποία διέταξε όλοι οι Εβραίοι να απελαθούν από την στρατιωτική περιοχή του, η οποία κατά το χρόνο εκείνο περιλάμβανε τις περιοχές του Τενεσί, του Μισισιπή και του Κεντάκυ. Αυτός ήταν ο μόνος διωγμός Εβραίων στην αμερικανική ιστορία.

«Οι Εβραίοι, ως τάξη παραβιάζουν κάθε ρύθμιση σχετικά με το εμπόριο, που θεσπίστηκε από το Υπουργείο Οικονομικών και πρέπει να απελαθούν εντός είκοσι τεσσάρων ωρών από την παραλαβή της παρούσας διατάξεως», έλεγε η Διαταγή.

*ΚΟ: Καμία συμπάθεια για το “Yankee Nation” και τον Γκραντ. Long Live the South!

Αλλά ας δούμε την ιστορία, όπως αναφέρεται από τον Αμερικανο-Εβραίο δημοσιογράφο Jeff Jacoby, στην «συντηρητική» ιστοσελίδα Townhall.com. Έχει ενδιαφέρον. Ο Jacoby επικαλείται στο άρθρο του το βιβλίο του Αμερικανο-Εβραίου ιστορικού της εβραϊκής ζωής στην Αμερική, Jonathan D. Sarna, (φώτο) “When General Grant Expelled the Jews”:

Τον Δεκέμβριο του 1862 από το στρατιωτικό του αρχηγείο στο Μισισιπή, ο υποστράτηγος Ulysses S. Grant εξέδωσε οδηγία για την απέλασε των «Εβραίων ως τάξη» από την τεράστια ζώνη του πολέμου γνωστή ως Τμήμα του Tennessee. Η Γενική Διαταγή Νο. 11 ήταν το πιο διαβόητο αντι - εβραϊκό διάταγμα που έχει εκδοθεί ποτέ από αξιωματούχο της κυβέρνησης των ΗΠΑ και απορρίφθηκε από το προϊστάμενό του, τον πρόεδρο Αβραάμ Λίνκολν - μόλις το έμαθε, στην Ουάσιγκτον.

Παρά τους σαρωτικούς της όρους, η διαταγή κατέληξε να έχει μικρή άμεση επίπτωση στις χιλιάδες των Εβραίων που ζούσαν στην περιοχή που ήταν υπό την διοίκηση του Γκράντ. Μόνο περίπου 100 Εβραίοι ξεριζώθηκαν, κυρίως στο βόρειο Μισισιπή και στο Paducah του Κεντάκι. Η διαταγή απέλασης του Grant δεν είχε καμία αισθητή επίδραση στον πόλεμο ούτε στην δική του στρατιωτική καριέρα. Ο Λίνκολν τον προήγαγε αργότερα αντιστράτηγο θέση που μέχρι τότε κατείχε μόνο ο Τζορτζ Ουάσιγκτον - και τον διόρισε διοικητή όλων των στρατευμάτων της Ένωσης. Ο Grant έγινε εθνικός ήρωας και εξελέγη δύο φορές πρόεδρος των ΗΠΑ.

Και όμως η Γενική Διαταγή αριθ. 11 αποδείχθηκε ότι ήταν πολύ περισσότερο από απλώς μια ενδιαφέρουσα υποσημείωση του «Εμφυλίου Πολέμου». Όπως ο Jonathan D. Sarna διηγείται, στο βιβλίο «Όταν ο στρατηγός Grant απέλασε τους Εβραίους» (‘When General Grant Expelled the Jews’),  το άσχημο επεισόδιο αντήχησε για δεκαετίες. Η διαταγή απέλασης ώθησε τους Εβραίους, για πρώτη φορά στην ιστορία της Αμερικής, στο κέντρο της πολιτικής δίνης και έπαιξε ρόλο όταν ο Γκραντ κατέβηκε για πρόεδρος το 1868», γράφει ο Sarna, διακεκριμένος ιστορικός της Εβραϊκής Ζωής στην Αμερική του Πανεπιστημίου Brandeis.

Ο ίδιος ο Grant λυπήθηκε για ό,τι είχε κάνει, και προσπάθησε να επανορθώσει - τόσο πολύ έτσι ώστε τα οκτώ χρόνια διακυβέρνησής του θα αποδειχθούν να είναι η πρώτη «χρυσή εποχή» για τον αμερικανικό εβραϊσμό. Ως πρόεδρος, ο Grant διόρισε Εβραίους σε δημόσια αξιώματα περισσότερο από οποιοδήποτε από τους προκατόχους του και επέδειξε αξιοσημείωτη ευαισθησία για τα δεινά των διωκόμενων Εβραίων στο εξωτερικό. Στο θάνατό του το 1885, τον Grant θρήνησαν ένθερμα οι ιουδαϊκές στις συναγωγές της Αμερικής. «Σπάνια στο παρελθόν», έγραψε μια εβραϊκή εφημερίδα εκείνης της εποχής, «ποτέ το Καντίσς (ιουδαϊκή προσευχή από πενθούντες) δεν είχε  επαναληφθεί τόσο καθολικά για μη Εβραίο, όπως στην προκειμένη περίπτωση».

Ήταν ο Οδυσσέας Γκραντ ένας ήρωας για τους Εβραίους; Σήμερα - όταν ο 18^ος πρόεδρος των ΗΠΑ παρουσιάζεται αρνητικά ως διεφθαρμένος και βίαιος μέθυσος, και όταν η είσοδος του στην Εγκυκλοπαίδεια Judaica ξεκινά από τη διαπίστωση ότι «το όνομα Grant έχει συνδεθεί οριστικά με την αντι - εβραϊκή προκατάληψη» - ένας τέτοιος χαρακτηρισμός ξαφνιάζει. Στη δεκαετία του 1860, θα ήταν αδιανόητο κατηγορηματικά. Για την μικρή εβραϊκή μειονότητα των ΗΠΑ – οι Εβραίοι ήταν τότε περίπου το 0,5 τοις εκατό του αμερικανικού πληθυσμού – η Γενική Διαταγή Νο 11 επανέλαβε μερικά από τα πιο τραγικά επεισόδια στην ιστορία των Εβραίων, όταν «οι Εβραίοι σαν τάξη» εκδιώχθηκαν μαζικά από χώρες όπου ζούσαν για γενιές.

Ωστόσο, η απόφαση απέλασης δεν έχει τόσο να κάνει με αντισημιτική εχθρότητα όσο με την απογοήτευση του Grant κατά των λαθρέμπορων και των κερδοσκόπων που υπέσκαπταν τις προσπάθειες της Ένωσης για την καταστολή της μαύρης αγοράς του Νότιου βαμβακιού. Μερικοί από τους κερδοσκόπους ήταν Εβραίοι κάτι που ήταν αρκετό ώστε να τροφοδοτήσει ένα δημοφιλές στερεότυπο ότι οι «Εβραίοι» ήταν οι χειρότεροι παραβάτες. Όταν έμαθε ότι ο ίδιος ο πατέρας του είχε συνεργαστεί με τρεις Εβραίους εμπόρους από το Cincinnati που προσπαθούσαν να προμηθευτούν το βαμβάκι με έκπτωση, ο στρατηγός γέμισε οργή και εξέδωσε τη διαταγή να απελαθούν όλοι οι Εβραίοι «εντός είκοσι τεσσάρων ωρών από την παραλαβή της παρούσας διαταγής».

Οι αντιδράσεις για την διαταγή δεν άργησαν να φανούν. Όταν ο Cesar Kaskel Paducah, (φώτο) ένας Εβραίος επιχειρηματίας και φανατικός υποστηρικτής του Αβραάμ Λίνκολν και της Ένωσης, πήρε ένα αντίγραφο της διαταγής, πήγε στην Ουάσιγκτον αμέσως, με την ελπίδα να διαταχθεί η κατάργησή της από τον πρόεδρο. Αλλά και η εφημερίδα New York Tribune ανέφερε ότι οι Εβραίοι πίεζαν να κερδίσουν τη κοινή γνώμη. Οι μασονικές στοές του Missouri και η (μασονική) B'nai B'rith προσέφυγαν δημοσίως στο Λίνκολν.

Ο Λίνκολν ενήργησε με εκπληκτική ταχύτητα. Μαθαίνοντας από τον Kaskel για την Γενική Διαταγή Νο. 11 στις 3 Ιανουαρίου - δύο ημέρες αφού η Διακήρυξη Χειραφέτησης τέθηκε σε ισχύ - ο ίδιος αμέσως την ανακάλεσε. Μάλιστα ο Λίνκολν επικαλέστηκε «βιβλική γλώσσα» στην συνάντησή του με τον Kaskel :

ΛΙΝΚΟΛΝ: Και έτσι τα παιδιά του Ισραήλ εκδιώχτηκαν από την ευτυχισμένη γη Χαναάν;

Kaskel: Ναι, και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο εμείς, έχουν έρθει προς την αγκαλιά του Πατέρα Αβραάμ, ζητώντας προστασία.

Ο Γκράντ δέχτηκε τις αξιώσεις του Λίνκολν χωρίς διαμαρτυρία και δεν έκανε καμία προσπάθεια να υπερασπιστεί τις ενέργειές του, όταν το Κογκρέσο συζήτησε το περιστατικό. Ούτε καν ένα σχόλιο έκανε όταν το θέμα εμφανίστηκε στον Τύπο. Ακόμη και σε εφημερίδες φιλικές προς τον Grant, γράφει ο Sarna, η κυρίαρχη άποψη ήταν ότι οι Εβραίοι θα έπρεπε να είχαν αντιμετωπιστεί ως άτομα και όχι να στιγματίζονται ως τάξη. «Όλοι οι απατεώνες δεν είναι Εβραίοι», παρατήρησαν οι New York Times. «Όλοι οι Εβραίοι δεν είναι απατεώνες».

Αυτό θα μπορούσε να ήταν το τέλος του θέματος εάν ο Grant δεν είχε θέσει υποψηφιότητα για πρόεδρος το 1868. Οι Δημοκρατικοί, αμέσως πρόβαλαν την ιστορία της Διαταγής. Ποτέ πριν δεν είχε εμπλακεί ένα σημαντικό «εβραϊκό ζήτημα» σε μια εθνική πολιτική εκστρατεία και ποτέ πριν δεν είχαν οι Αμερικανοί Εβραίοι λόγους να φοβούνται ότι ένας προεδρικός υποψήφιος ήταν ανοικτά αντισημίτης.

Για τους Εβραίους που υποστήριξαν το Δημοκρατικό Κόμμα, όπως ο Ραβίνος του Σινσινάτι Isaac Mayer Wise, (φώτο) το να καταγγείλουν τον Grant - και να κάνουν την Γενική Διαταγή Νο 11 ένα σαφές θέμα της προεκλογικής εκστρατείας - ήταν εύκολο. «Το θεωρούμε καθήκον μας να αντιταχθούμε στον ίδιο και στο κόμμα του», έγραψε. «Χειρότερα από το στρατηγό Grant κανένας σε αυτό το δέκατο ένατο αιώνα, στις πολιτισμένες χώρες έχει προσβάλλει και εξοργίσει τους Εβραίους».

Αλλά για τους πολλούς Εβραίους που μοιράστηκαν τις αρχές «κατά της δουλείας» του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, η μνήμη εκείνου που είχε κάνει ο Grant πριν από έξι χρόνια ήταν ένα καυτό δίλημμα. Ο Sarna διερευνά προσεκτικά το δίλημμα που είχαν οι Εβραίοι ψηφοφόροι : «Θα έπρεπε να ψηφίσουν για ένα κόμμα που θεωρείται κακό για τη χώρα μόνο και μόνο για να αποφευχθεί η ψήφος σε έναν άνθρωπο ο οποίος ήταν κακός στους Εβραίους;» Μια διαδεδομένη πεποίθηση εκείνη την εποχή ήταν ότι οι Εβραίοι σε μια δημοκρατία ήταν υποχρεωμένοι να ψηφίσουν με γνώμονα το συμφέρον του αμερικάνικου έθνους, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη τα δικά τους τοπικιστικά συναισθήματα .

Έτσι ο γνωστός ραβίνος της εποχής Liebman Adler, (φώτο) πνευματικός ηγέτης της παλαιότερης συναγωγής του Σικάγου, επέμεινε ότι αν το πολιτικό κόμμα που ο ίδιος θεωρούσε καλύτερο για «την ευημερία της χώρας, καθόσον η προώθηση των ανθρώπινων δικαιωμάτων ήταν εκείνο που ενδιέφερε» ήταν να ορίσει τον ίδιο τον απεχθή Αμάν, «θα έλεγα προκοπή κάτω από τον Αμάν και εδώ έχετε την ψήφο μου, ακόμη και αν ο Εβραίος μέσα μου θρηνεί».

Μετά την εκλογή ο Grant έκανε δημόσια αποκήρυξη. «.... Δεν έχω καμία προκατάληψη εναντίον οποιασδήποτε αίρεσης ή φυλής, αλλά θέλω κάθε άτομο να κριθεί με βάση τη δική του αξία».

Ο Grant κατέληξε να είναι ένας από τους πιο σημαντικούς συμμάχους των Εβραίων από οποιονδήποτε εκλεγμένο πρόεδρο. Διόρισε Εβραίους σε κυβερνητικές θέσεις που δεν ονειρεύονταν, αντιτάχθηκε σε μια εκστρατεία για την τροποποίηση του Συντάγματος έτσι ώστε να αναγνωριστεί ρητώς «ο Κύριος Ιησούς Χριστός ως Κυβερνήτης μεταξύ των εθνών» (αν και ήταν Μεθοδιστής!!!) και καταδίκασε δημοσίως τη κακομεταχείριση των Εβραίων στο εξωτερικό. «Τα βάσανα των Εβραίων της Ρουμανίας αγγίζουν βαθιά κάθε ευαισθησία της ύπαρξής μας», είπε το 1870.

Αργότερα, στη δεύτερη θητεία του, Grant έγινε ο πρώτος Αμερικανός πρόεδρος που παρακολούθησε την «αφιέρωση» μιας νέας συναγωγής, της Adas Israel στην Ουάσιγκτον. «Ο άνθρωπος που κάποτε είχε απελάσει τους Εβραίους ως τάξη ήρθε προσωπικά να τιμήσει τους Εβραίους για τη διατήρηση και την ανανέωση της πίστης τους», γράφει ο Sarna. Μάλιστα, έκανε μια σημαντική προσωπική συμβολή στα ταμεία της συναγωγής και το πιο εντυπωσιακό : Παρέμεινε σε όλη την τελετή διάρκειας τριών ωρών.

ΚΟΚΚΙΝΟΣ ΟΥΡΑΝΟΣ / Πηγή