Τι σχέση έχει το «πέτρα, μολύβι, ψαλίδι, χαρτί» με την κινέζικη φιλοσοφία και τα 5 στοιχεία του σύμπαντος;

Οι Κινέζοι πίστευαν ότι το Σύμπαν αποτελούταν από πέντε στοιχεία: νερό, μέταλλο, ξύλο, φωτιά και γη. Το στοιχεία αυτά λειτουργούσαν σαν αρχές που από κοινού συνέθεταν τον κόσμο και τον ουρανό. Οι δυνάμεις τους διαπλέκονταν. Για παράδειγμα, το ξύλο μπορούσε να υπερνικήσει τη γη, καθώς ένα ξύλινο φτυάρι μπορεί να τη σκάψει. Το μέταλλο μπορούσε να
σμιλέψει το ξύλο, η φωτιά να λιώσει το μέταλλο, το νερό να σβήσει τη φωτιά και η γη να φράξει το νερό. Η αλληλεξάρτηση των στοιχείων θύμιζε πολύ το παιχνίδι “Πέτρα, Μολύβι, Ψαλίδι, Χαρτί” το οποίο επινοήθηκε στην Κίνα και ακολουθεί τη λογική των κινέζων για τα συστατικά του σύμπαντος και την αλληλεξάρτησή τους. Η πέτρα νικά το μολύβι, αλλά χάνει από το χαρτί, που χάνει από το ψαλίδι, το οποίο δε νικά την πέτρα. Τα 5 στοιχεία, (νερό, μέταλλο, ξύλο, φωτιά και γη) συνδυασμένα με τις δυνάμεις του γιν και του γιανγκ, παράγουν τους κυκλικούς ρυθμούς του χρόνου και της φύσης, τις εποχές, τους κύκλους της γέννησης και του θανάτου, τις κινήσεις του ήλιου, των άστρων και των πλανητών. Εφόσον τα πάντα αποτελούνται από τα συγκεκριμένα στοιχεία και τις συγκεκριμένες δυνάμεις, όλα είναι, υπό μία έννοια, ζωντανά και αλληλένδετα. Γι’ αυτό στην Κίνα δεν αναπτύχθηκε ποτέ η έννοια του “ατόμου” ως βασική μονάδα της ύλης.

“Πέτρα, μολύβι, ψαλίδι, χαρτί”

Το παιχνίδι δημιουργήθηκε στην Κίνα την περίοδο της δυναστείας των Χαν, περίπου 200 χρόνια πριν τη γέννηση του Χριστού. Διαδόθηκε και στην Ιαπωνία, όπου έγινε εξαιρετικά δημοφιλές. Οι Ιάπωνες ανέπτυξαν κι άλλες μορφές του παιχνιδιού, εκτός από την πέτρα, το μολύβι, το ψαλίδι και το χαρτί. Χρησιμοποιούσαν ζώα όπως το σαλιγκάρι, τον βάτραχο, το φίδι.

Σε μία άλλη εκδοχή, υπήρχε ο κυνηγός, ο αρχηγός του χωριού και η αλεπού.


Στη Δύση έφτασε είτε τον 18ο αιώνα είτε τον 20ο. Οι ερευνητές διαφωνούν ως προς την ακριβή χρονολογία.

Αντλήθηκαν πληροφορίες από: «Μικρή Ιστορία της Επιστήμης», William Bynum, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΤΑΚΗ...



ΠΗΓΗ